Gdy szesnaście wieków temu
Rawenna stała się stolicą cesarstwa zachodniorzymskiego, było to bardziej skutkiem przypadku niż długotrwałych procesów historycznych. Cesarz Honoriusz, zaalarmowany zbliżaniem się armii z północy, około 402 r. przeniósł swój dwór z Mediolanu do tej zapadłej mieściny na wybrzeżu Romanii, ponieważ była łatwa do obrony, otoczona bagniskami i usytuowana w pobliżu portu Classis - w owym czasie największej bazy floty rzymskiej na Adriatyku.
W najważniejszym wówczas ośrodku imperium szybko wyrosły znakomite budowle, okres rozkwitu nie trwał jednak długo, bo w 476 r. Rawenna wpadła w ręce Gotów. Ariańscy najeźdźcy wnieśli swój wkład w artystyczne bogactwo miasta, dzięki czemu z czasem stało się ono przedmiotem zachwytu całego śródziemnomorskiego świata. W VI w. Rawennę zajęły wojska
cesarza Justyniana, przyłączając ją jako stolicę egzarchatu do zarządzanego z Konstantynopola imperium.
W przeciwieństwie do Florencji i Wenecji turystyka zdaje się być ubocznym elementem życia Rawenny, choć
Mirabilandia, disnejowski park w pobliżu, przyciąga latem prawdziwe tłumy. Miasto bardzo ucierpiało podczas II wojny światowej, dlatego centrum okazuje się zaskakująco nowoczesne. Prócz
kościołów i mozaik koniecznie trzeba zobaczyć na gwarny rynek z licznymi kawiarniami i hałaśliwymi restauracjami. Życie nocne jest ubogie, lecz latem rozrywki dostarczą pobliskie kurorty.
Trudno przypuszczać, by ktoś rozgorączkowany atrakcjami miasta miał czas i ochotę na odwiedzenie biblioteki. Warto jednak wiedzieć, że przechowywane w niej księgi zawierają nazwiska znanych ludzi, którzy zwiedzali Rawennę, m.in. wielu Polaków: Tymona Niesiołowskiego, Adama Asnyka, Lucjana Rydla, Jana Kasprowicza, Sapiehów, Radziwiłłów i Czartoryskich.
Sercem Rawenny jest rozległa
Piazza del Topolo, założona przez Wenecjan w XV w. Kilka przecznic na południe od placu, po drugiej stronie Piazza Garibaldi przy Via Alighieri, stoi
Tomba di Dante, niewielki klasycystyczny budynek z XVIII w. z XV-wiecznym grobowcem poety. Po wygnaniu z
Florencji Dante przybył do Rawenny, gdzie pod opieką rządzącego rodu Da Polenta ukończył ,,Boską komedię". Po śmierci w 1381 r. pochowano go w sąsiednim kościele San Francesco. W wielokrotnie przebudowywanej świątyni zachowały się fragmenty z IV w. Warto zejść po schodach, by zobaczyć kryptę z pozostałościami mozaikowej posadzki z X w. Museo Dantesco w krużgankach zainteresuje wyłącznie wielbicieli talentu poety.