Historia Włoch

Włochy to kraj bogaty historycznie, to właśnie tu narodziła się rzymska cywilizacja, której wpływy możemy obserwować w całej Europie. Z tego też względu, oprócz malowniczych rejonów nadmorskich i wysp, podczas wakacji we Włoszech warto zwrócić uwagę na wiekowe ośrodki kulturowe jak Rzym, Florencja czy Padwa.

Jak powstały Włochy?

Pierwszymi ludami, które osiedliły się na Półwyspie Apenińskim byli Ligurowie. Jednak od VIII w. p.n.e. do największej potęgi doszli Etruskowie. Ich cywilizacja była zorganizowana na zasadzie podobnej do greckich miast – państw (tzw. polis). W 509 r p.n.e. właśnie jedno z takich poleis, czyli Rzym w wyniku licznych walk zdołało osiągnąć hegemonię - najpierw lokalną, a następnie w całym rejonie. W tym okresie Rzym rządził się według zasad demokratycznych i zyskał status republiki (res publica -> republika), tworząc z czasem system polityczny i prawny, z którego nadal czerpie dzisiejsza Europa.

Imperium Rzymskie

Rzymianie z czasem zjednoczyli lub podbili wszystkie plemiona półwyspu, a od III wieku p.n.e. rozpoczęli podbój sąsiednich krain basenu Morza Śródziemnego. Utworzenie wielkiego Imperium Rzymskiego, opartego na pracy niewolniczej wymusiło zmianę organizacji zarządzania. Po okresie burzliwych walk wewnętrznych i wojnie Triumwirów w I wieku p.n.e., władzę dyktatorską objął Juliusz Cezar. Jego zamordowanie w 44 r. p.n.e. nie ocaliło republiki. Trzynaście lat później jedynym władcą został Oktawian August, ustanawiając pryncypat - rządy monarsze z zachowaniem pozorów rządów republikańskich. Okres jego panowania okazał się również szczytem potęgi imperium.

Upadek Imperium

Najazdy Gotów, Franków i Alemanów od połowy III w n.e. wyznaczyły początek upadku Imperium Rzymskiego. W 395 r. n.e. cesarstwo rozpadło się na wschodnie i zachodnie. Gdy ostatni cesarz zachodniorzymski - pogardliwie przezwany Romulus Augustinus - został zdetronizowany w 476 r., na półwyspie Apenińskim swoje państwo utworzyli Ostrogoci.

Po tym jak Północ półwyspu zdominowali Longobardowie i zagrozili Rzymowi, jego biskup wezwał na pomoc germańskich Franków. Ich król, koronowany przez papieża Pepin Mały wyparł Longobardów, którzy zagrażali Rzynowi i założył w 754 r. Państwo Kościelne, które stało się siedzibą Stolicy Apostolskiej.

Religia we Włoszech

Późniejszemu rozpadowi Imperium nie pomogły reformy kolejnych władców Dioklecjana i Konstatyna Wielkiego. Na nic zdało się wprowadzenie dominatu - władzy absolutnej, ani wprowadzenie chrześcijaństwa jako religii panującej.

Błogosławieństwo biskupa Rzymu, czyli papieża, było niezbędne Frankom dążącym do wzmocnienia swej władzy i odtworzenia cesarstwa. Otton I, król niemiecki, uważający się za spadkobiercę Cesarstwa Franków, podbił Rzym. Tu w 962 r. koronował się na Cesarza Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Druga połowa X w. XI w. miały zejść na nieustających walkach i sporach między cesarzem a papieżem o władzę zwierzchnią.

Spór osłabił władzę jednego i drugiego. Do potęgi zaczęły natomiast dochodzić morskie republiki kupieckie i komuny miejskie. Od XII w. we Włoszech zostało założonych około 200 miast-państw.

Południe Włoch przeżywało jednak inne koleje losu. W IX wieku uległo najazdowi Arabów, później Normanów, w końcu znalazło pod panowaniem królów hiszpańskich, czego wpływy możemy obserwować dziś nie tylko w tamtejszej architekturze, ale też kuchni. Podobną odmienność można zaobserwować też na włoskich wyspach, m.in. na Sycylii.

Zobacz też:

Co warto zobaczyć na Sycylii?

Włoski renesans

Mimo nieustannych walk między nimi w XIV i XV wieku przeżyły one okres niebywałego rozkwitu kultury. W ten sposób zainicjowały w Europie renesans czyli Odrodzenie. To w tym czasie powstały liczne włoskie zabytki i dzieła sztuki, zdobiące kolekcje najlepszych muzeów sztuki na całym świecie.

Wiek XVI i XVII we Włoszech to okres ekonomicznego upadku. Dopiero pojawienie się Napoleona i upadek feudalizmu zainicjowało ruch zjednoczeniowy. Na nic zdały się postanowienia kongresu wiedeńskiego usiłującego zachować we Włoszech stare porządki.

Zjednoczenie Włoch

Ruch narodowowyzwoleńczy - risorgimento - doprowadził ostatecznie (w latach 1860 - 71) do zjednoczenia Włoch pod berłem króla Wiktora Emanuela II. Frustracja po I wojnie światowej doprowadziła we Włoszech do narodzin faszyzmu. W 1922 r. premierem Włoch został Mussolini. Zbieżność jego polityki z Hitlerem i sympatia obu narodów w kwestiach narodowych, tylko przyspieszyła wybuch II wojny światowej.

Faszystowskie Włochy

Pomimo wspólnych działań z hitlerowskimi Niemcami, w wyniku wewnętrznych napięć doszło do obalenia Musoliniego w 1943 roku, co postawiło Włochy w stan wojny z Niemcami. W walkach na froncie włoskim, istotną rolę odegrali Polacy, m.in. 18.05.1944 r. II Korpus Polski zdobył Monte Cassino, a dwa miesiące później wyzwolił Ankonę.

W 1946 r. Włochy zostały ogłoszone republiką. Od 1949 r. stały się też członkiem NATO. Dziś kraj jest republiką parlamentarną, z rządem i premierem na czele. Na czele państwa stoi prezydent.