Historia Tajlandii

Tajlandia jest jedynym krajem Azji Południowo-Wschodniej, który nigdy nie był europejską kolonią. Thai znaczy wolny, a Tajlandia to “kraj ludzi wolnych".

Pierwsze państwo Tajów

Nazwa Tajlandia (niegdyś nazywana Syjamem) w języku tajskim Prathet Thai, oznacza „kraj wolności”. Pierwsze plemiona tajskie przybyły na teren dzisiejszej Tajlandii z południowo-zachodnich Chin. Miało to miejsce w III w. n.e. Od X do XIII w. Tajowie osiedlali się w dorzeczu największej tutejszej rzeki Menam, wypierając stąd lub asymilując się z żyjącymi tu Khmerami. W 1227 r. założone zostało pierwsze państwo Tajów, Sukhotai. Tajskie królestwo stopniowo rozrastało się i objęło swych zasięgiem tereny dzisiejszej Tajlandii, część Kambodży, Laosu i Birmy. Rozległe państwo trawione było jednak wewnętrznymi konfliktami, a także wojnami z sąsiadami.

Bangkok - nowa stolica

Na skutek wojny z Birmą w 1767 r. zniszczona została pierwsza stolica kraju, Ajutthaja. Generał Czao Phya Czakkri, sprawujący wówczas władzę nad krajem, od 1782 r. jako król Rama I, założył dynastię Czakri, która panuje do dziś. To za jego panowania, stolica Tajlandii została przeniesiona do Bangkoku.

Wpływy europejskie w Tajlandii

Pierwsi Europejczycy - portugalscy kupcy - przybyli do Tajlandii na początku XVI w. Silny i zdecydowany sprzeciw rdzennej ludności pozwolił na utrzymanie niezależności kraju od mocarstw kolonialnych. Niekorzystne było jednak położenie geopolityczne Tajlandii. Znalazła się bowiem na granicy stref wpływów brytyjskich i francuskich . Ostatecznie doprowadziło to do podpisania w latach 1855-1856, nierównoprawnych traktatów z Wielką Brytanią, Francją i Stanami Zjednoczonymi. W wyniku zawarcia traktatu, Tajlandia stała się krajem półkolonialnym. Zachowała co prawda niepodległość, ale utraciła na rzecz Francji i Wielkiej Brytanii część swych terytoriów.
 
Wpływ polityki i gospodarki europejskiej zaznaczył się w przekształceniu dotychczasowych stosunków feudalnych na nowe struktury organizacyjne. Wzorowane one były głównie na administracji brytyjskiej.

Panowanie monarchii tajskiej

Druga połowa XIX zaznaczyła się znaczną modernizacją kraju, prowadzoną przez panujących monarchów. Zniesione zostało niewolnictwo, umożliwiano młodzieży podejmowanie studiów za granicą, zawarto liczne traktaty gospodarczo-handlowe z państwami europejskimi. Tajlandia (ówcześnie Syjam) stała się w XIX w. najpotężniejszym państwem Azji Południowo-Wschodniej. W I wojnie światowej Tajlandia walczyła po stronie Ententy. W II wojnie była co prawda sprzymierzeńcem Japonii, ale w rzeczywistości nie brała w ogóle udziału w walkach.  

• W 1932 r. Tajlandia stała się monarchią konstytucyjną. W 1946r. koronę państwa przejął Rama IX, panujący w Tajlandii do dziś.

W 1950 roku zawarto porozumienie polityczno-gospodarcze ze Stanami Zjednoczonymi. W jego efekcie wojska tajskie brały udział w wojnach w Wietnamie i Laosie.

Tajlandia – droga do wolności

Sytuacja w powojennej Tajlandii była bardzo niestabilna. Doszło do licznych zamachów stanu i zmian rządów. Władzę sprawowała wówczas junta wojskowa. Dopiero w 1992 r., po wyborach parlamentarnych, utworzony został rząd koalicyjny, na którego czele stanął premier Chuan Leekpai.

Był to pierwszy od prawie 30 lat premier, nie mający oparcia w wojsku. Zniesiona została, wprowadzona w 1976 r., ustawa o stanie wyjątkowym. Przestała także obowiązywać ustawa o nieograniczonych prawach wojska do interweniowania we wszystkie wewnętrzne sprawy państwa oraz do tłumienia społecznych napięć i konfliktów. W 1993 r. Tajlandia przystąpiła do Ruchu Państw Niezaangażowanych.
 
Z biegiem lat, państwo wprowadziło szereg zmian, mających zaprowadzić w Tajlandii ład i porządek oraz umożliwić rozwój gospodarczy, a Tajom nadać praw wolnościowych. Dziś kraj, ze względu na swoją bogatą tradycję i kulturę, jest jednym z najciekawszych kierunków podróży, a liczne ślady przeszłości stanowią dziedzictwo bogatej, choć niełatwej historii.
 
Zobacz też:

• Dlaczego warto odwiedzić Tajlandię?