Lublana - Przewodnik
<strong>Informacje podstawowe</strong>:
Informacje podstawowe:
Liczba mieszkańców: 323 tys.
Polska ambasada XV Cesta, št. 18, 1000 Ljubljana, Slovenija tel. (00-3861) 423-28-82, 423-28-83
Numer kierunkowy telefonu: 00/3861
Ważniejsze numery telefonu:
Policja: 113
Pierwsza pomoc: 112
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Lublana: 12.00
Komunikacja miejska:
Tramwaj: Do roku 1958 głównym środkiem transportu na ulicach Lublany były tramwaje. Zostały jednak zastąpione najpierw przez trolejbusy a następnie przez autobusy.
Autobus: Jest obecnie głównym środkiem komunikacji miejskiej. Sieć autobusowa jest bardzo czytelna dla turystów. Niemal na każdym przystanku można znaleźć plan sieci. Autobusy kursują od godziny 3.15 do 24.00. Żetony na przejazd można kupić w kioskach Delo oraz w urzędach pocztowych. Można również zapłacić za przejazd w autobusie.
Adres informacji turystycznej: Tourist Information Centre (TIC), Sovenska cesta 35
Historia
Już epoce miedzi tereny położone na południe od dzisiejszego miasta - Ljubljansko Barje - zamieszkiwały w plemiona, które budowały okrągłe chaty na palach. Ale pierwsza duża osada nazwana Emoną została założona w I w p.n.e. przez Rzymian, którzy wybudowali tutaj obóz wojskowy. Z powodu dobrego usytuowania na skrzyżowaniu szlaków handlowych łączących cesarstwo Rzymskie z koloniami na północy, osada szybko przekształciła się w spore miasto, a jego pozostałości można wciąż odnaleźć na terenie dzisiejszej Lublany.
Rzymskie miasto zostało zniszczone w V wieku przez plemiona Hunów, Ostrogotów i Longobardów, a w VI wieku na tereny te zaczęły napływać plemiona słowiańskie.
W średniowieczu Lubiana była już ufortyfikowanym miastem pomiędzy Wzgórzem Zamkowym i rzeką Ljubljanicą. Początkowo należała do Księcia Karyntii, a następnie przeszło pod władanie nowego Księstwa Karniol. Kolejna zmiana nastąpiła w 1335 roku, kiedy to miasto przeszło pod władzę Habsburgów. Za ich panowania miasto stało się ważnym centrum handlowym i siedzibą biskupstwa.
Kolejnym zwrotem w historii miasta było trzęsienie ziemi w 1511 roku, które obróciło większość miasta w gruzy. Nowo wybudowane budynki utrzymane były w pastelowych kolorach, dzięki czemu miasto zawdzięczało przydomek “Biała Lublana".
W 1809 roku zostały utworzone przez Napoleona Prowincje Iliryjskie, a Lublana została ich stolicą. Miasto niedługo przeżywało swój rozkwit. Kolejne trzęsienie ziemi w 1985 r. znów zniszczyło większość budynków. Z okresu powtórnej odbudowy pochodzi wiele budynków w stylu secesyjnym i art nouveau.
Po I wojnie światowej Słowenia przyłączyła się do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców.
W czasie II wojny światowej Lublana pod okupacją niemiecką została zamieniona w miejski obóz koncentracyjny. W 1991 roku miasto stało się stolicą niepodległej Słowenii.
Główne atrakcje
Dobrym punktem orientacyjnym, z którego warto rozpocząć zwiedzanie Lublany jest Pomnik Franca Prešerna znajdujący się przy Prešernov trg. Ten piękny plac otaczają godne uwagi budynki w stylu secesyjnym - Ura, pokryty cały malunkami oraz Urbanca (z 1903 r.).
Droga na stare miasto prowadzi przez Most Potrójny (Tromostovje), który został wybudowany w 1842 r., a niespełna 100 lat później zostały dobudowane dwa boczne mosty wg projektu Jože Plečnika, tworząc chyba jedyną tego typu konstrukcję na świecie. Przez Ljubljanicę prowadzą także dwa inne interesujące mosty: Szewski (Čevljarski Most) oraz Smoczy (Zmojski Most).
Na Starym Mieście przy Mestni Trg wyróżnia się wzniesiony w końcu XV w ratusz miejski, skąd latem w soboty o godzinie 11.00 trębacze wygrywają hejnał. Przyjemnym miejscem na odpoczynek jest znajdująca się na środku Mestni Trg fontanna weneckiego rzeźbiarza Francesco Robba (1751), przedstawiająca Tytanów przelewających wodę z dzbanów, symbolizująca rzeki Carniolii: Ljubljanicę, Krkę i Sawę.
Ale w atmosferę Starego Miasta najlepiej można wczuć się na Stari Trg. Jest to właściwie bardziej ulica niż plac, wzdłuż której ciągną się drewniane fasady sklepów. Pod numerem 13 mieści się rokokowy dom Schweigera, wyróżniający się olbrzymią rzeźba Atlasa, który gestem dłoni nakazuje spokój przechodniom. I taka też, lekko senna i spokojna jest atmosfera tego miejsca, szczególnie w godzinach porannych, kiedy nie ma tutaj turystów.
Wzgórze Zamkowe górujące nad miastem od zawsze było ważnym punktem strategicznym. Umocnienia obronne istniały w tym miejscu już w czasach celtyckich. Dzisiejszy Zamek Ljubljański został zbudowany po trzęsieniu ziemi w 1511 roku. Z Wieży Zamkowej i wałów rozciąga się przepiękny widok na czerwone dachy starówki, Ljubljanicę i położonego po drugiej stronie rzeki Śródmieścia. Zamek już od wielu lat jest w renowacji i niewiele obiektów można obejrzeć. Ostatnio została odrestaurowana kaplica św. Jerzego, której ściany pokryte są przepięknymi freskami. Zwiedzać można także Wieżę Pięciokątna, w której organizowane są wystawy archeologiczne.
Muzea i galerie
Muzeum Narodowe w Lublanie (Narodni Muzej Lublana), Presernova Cesta 20, tel. (0)1 241 44 00 - posiada eksponaty etnograficzne, archeologiczne, historyczne m.in. rzymskie biżuteria i wyroby szklane; najcenniejszy okaz to situla z Vaze, celtyckie wiadro z brązu z VI w p.n.e.
Galeria Narodowa (Narodna Galerija Slovenije), Puharjeva 9, tel. (0)1 426 31 09 - przede wszystkim posiada ekspozycje portretów i pejzaży z XVII-XIX wieku, ale także kopie średniowiecznych fresków i rzeźby gotyckie; znajdują się tam także dzieła impresjonistów Jurija Šubica i Riharda Jakopiča oraz słoweńskiej malarki Ivany Kobilicy.
Słoweńskie Muzeum Etnograficzne (Slovenski Etnografski Muzej), Metelkova ulica 2, tel. (0)1 432 54 03 -interesujące zbiory, dzięki którym można lepiej poznać kulturę i zwyczaje mieszkańców Słowenii.
Zakupy
Najwięcej sklepów w Lublanie skoncentrowanych jest w okolicach Slovenska cesta i Nazorjeva ulica. Tam można znaleźć największe domy towarowe i sklepy znanych firm europejskich.
Wyroby rękodzieła ludowego - czarną ceramikę z Prekmurja, malowane w motywy ludowe ścianki uli - można kupić w wielu miejscach na Starym Mieście m.in. w sklepie Dom przy Mestni trg 24 lub Samec na Stari trg 15. Osoby zainteresowane słoweńską muzyką etniczną mogą wybrać się do sklepu muzycznego Digitalia przy Gregorievej ulicy 9.
Pchle targi odbywają się w niedziele przed południem na Pogarajevtrg i na Adami-Lundrovo nabrezje.
Ogromny wybór win słoweńskich, których można wcześniej na miejscu skosztować oferuje Vinoteka Bradeko na Dunajska cesta 18.
Gdzie zjeść
Kolovra, Ciril-Metodov trg 14 - położona na przeciwko katedry, serwowane są dania słoweńskie i po umiarkowanych cenach.
Restavracija Kitajski Zid, Cesta Ljubljanske Brigade 5, tel. (0)1 505 33 59 - podają bardzo dobre dania kuchni bałkańskiej z grila.
Maćek, Cankarjevo nabreźje 15 - bardzo ładnie położone miejsce, gdzie można zjeść wyśmienite dania rybne.
Pod Gozdom, Celovška cesta 41 - Można tu zjeść najlepsze sałatki w mieście.
Napoleon-Pri Vitezu, Breg 20 - Wystrój wnętrza nawiązuje do czasów Prowincji Iliryjskich; menu jest również nieco starodawne, restauracja oferuje dania takie jak wołowina po góralsku z Pohorija lub kurczak nadziewany jabłkami.
Rozrywka
Lublana to miasto, które lubi się bawić i każdy znajdzie tu coś dla siebie. Najwięcej pubów, barów i kawiarni skoncentrowanych jest na Trubarjeva cesta od Prešernov trg aż do Mostu Smoczego.
Najsympatyczniejszym tutaj miejscem na spotkanie z przyjaciółmi jest chyba Reformator mieszczący się pod numerem 18. Najbardziej popularne dyskoteki to El Dorado (Nazorjevej 6), Nebotienik (Stefanova 1) i Babilon (Kongresni trg 2), można się tam bawić do godziny 2.00 - 4.00 w nocy.
Aby posiedzieć w miłej atmosferze przy szklaneczce wina słoweńskiego najlepiej się wybrać do Vinoteka Bradesko (Dunajska 18).
W klubach muzycznych często odbywają się koncerty na żywo. Warto zajrzeć do Klub K4 (Keresnikovej 4), tłumnie odwiedzanego przez lublańskich studentów. Są tu organizowane koncerty różnego rodzaju muzyki. Klub ten w niedzielne wieczory staje się najbardziej popularnym miejscem spotkań homoseksualistów, którzy bawią się tam na imprezach pod nazwą Różowa noc (Roza Noč).
W Lublanie znajdzie się również coś dla osób lubiących hazard. Przy Miklošičeva cesta 9 znajduje się Kasyno Lublana, gdzie można spróbować wygrać fortunę.
Polska ambasada XV Cesta, št. 18, 1000 Ljubljana, Slovenija tel. (00-3861) 423-28-82, 423-28-83
Numer kierunkowy telefonu: 00/3861
Ważniejsze numery telefonu:
Policja: 113
Pierwsza pomoc: 112
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Lublana: 12.00
Komunikacja miejska:
Tramwaj: Do roku 1958 głównym środkiem transportu na ulicach Lublany były tramwaje. Zostały jednak zastąpione najpierw przez trolejbusy a następnie przez autobusy.
Autobus: Jest obecnie głównym środkiem komunikacji miejskiej. Sieć autobusowa jest bardzo czytelna dla turystów. Niemal na każdym przystanku można znaleźć plan sieci. Autobusy kursują od godziny 3.15 do 24.00. Żetony na przejazd można kupić w kioskach Delo oraz w urzędach pocztowych. Można również zapłacić za przejazd w autobusie.
Adres informacji turystycznej: Tourist Information Centre (TIC), Sovenska cesta 35
Historia
Już epoce miedzi tereny położone na południe od dzisiejszego miasta - Ljubljansko Barje - zamieszkiwały w plemiona, które budowały okrągłe chaty na palach. Ale pierwsza duża osada nazwana Emoną została założona w I w p.n.e. przez Rzymian, którzy wybudowali tutaj obóz wojskowy. Z powodu dobrego usytuowania na skrzyżowaniu szlaków handlowych łączących cesarstwo Rzymskie z koloniami na północy, osada szybko przekształciła się w spore miasto, a jego pozostałości można wciąż odnaleźć na terenie dzisiejszej Lublany.
Rzymskie miasto zostało zniszczone w V wieku przez plemiona Hunów, Ostrogotów i Longobardów, a w VI wieku na tereny te zaczęły napływać plemiona słowiańskie.
W średniowieczu Lubiana była już ufortyfikowanym miastem pomiędzy Wzgórzem Zamkowym i rzeką Ljubljanicą. Początkowo należała do Księcia Karyntii, a następnie przeszło pod władanie nowego Księstwa Karniol. Kolejna zmiana nastąpiła w 1335 roku, kiedy to miasto przeszło pod władzę Habsburgów. Za ich panowania miasto stało się ważnym centrum handlowym i siedzibą biskupstwa.
Kolejnym zwrotem w historii miasta było trzęsienie ziemi w 1511 roku, które obróciło większość miasta w gruzy. Nowo wybudowane budynki utrzymane były w pastelowych kolorach, dzięki czemu miasto zawdzięczało przydomek “Biała Lublana".
W 1809 roku zostały utworzone przez Napoleona Prowincje Iliryjskie, a Lublana została ich stolicą. Miasto niedługo przeżywało swój rozkwit. Kolejne trzęsienie ziemi w 1985 r. znów zniszczyło większość budynków. Z okresu powtórnej odbudowy pochodzi wiele budynków w stylu secesyjnym i art nouveau.
Po I wojnie światowej Słowenia przyłączyła się do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców.
W czasie II wojny światowej Lublana pod okupacją niemiecką została zamieniona w miejski obóz koncentracyjny. W 1991 roku miasto stało się stolicą niepodległej Słowenii.
Główne atrakcje
Dobrym punktem orientacyjnym, z którego warto rozpocząć zwiedzanie Lublany jest Pomnik Franca Prešerna znajdujący się przy Prešernov trg. Ten piękny plac otaczają godne uwagi budynki w stylu secesyjnym - Ura, pokryty cały malunkami oraz Urbanca (z 1903 r.).
Droga na stare miasto prowadzi przez Most Potrójny (Tromostovje), który został wybudowany w 1842 r., a niespełna 100 lat później zostały dobudowane dwa boczne mosty wg projektu Jože Plečnika, tworząc chyba jedyną tego typu konstrukcję na świecie. Przez Ljubljanicę prowadzą także dwa inne interesujące mosty: Szewski (Čevljarski Most) oraz Smoczy (Zmojski Most).
Na Starym Mieście przy Mestni Trg wyróżnia się wzniesiony w końcu XV w ratusz miejski, skąd latem w soboty o godzinie 11.00 trębacze wygrywają hejnał. Przyjemnym miejscem na odpoczynek jest znajdująca się na środku Mestni Trg fontanna weneckiego rzeźbiarza Francesco Robba (1751), przedstawiająca Tytanów przelewających wodę z dzbanów, symbolizująca rzeki Carniolii: Ljubljanicę, Krkę i Sawę.
Ale w atmosferę Starego Miasta najlepiej można wczuć się na Stari Trg. Jest to właściwie bardziej ulica niż plac, wzdłuż której ciągną się drewniane fasady sklepów. Pod numerem 13 mieści się rokokowy dom Schweigera, wyróżniający się olbrzymią rzeźba Atlasa, który gestem dłoni nakazuje spokój przechodniom. I taka też, lekko senna i spokojna jest atmosfera tego miejsca, szczególnie w godzinach porannych, kiedy nie ma tutaj turystów.
Wzgórze Zamkowe górujące nad miastem od zawsze było ważnym punktem strategicznym. Umocnienia obronne istniały w tym miejscu już w czasach celtyckich. Dzisiejszy Zamek Ljubljański został zbudowany po trzęsieniu ziemi w 1511 roku. Z Wieży Zamkowej i wałów rozciąga się przepiękny widok na czerwone dachy starówki, Ljubljanicę i położonego po drugiej stronie rzeki Śródmieścia. Zamek już od wielu lat jest w renowacji i niewiele obiektów można obejrzeć. Ostatnio została odrestaurowana kaplica św. Jerzego, której ściany pokryte są przepięknymi freskami. Zwiedzać można także Wieżę Pięciokątna, w której organizowane są wystawy archeologiczne.
Muzea i galerie
Muzeum Narodowe w Lublanie (Narodni Muzej Lublana), Presernova Cesta 20, tel. (0)1 241 44 00 - posiada eksponaty etnograficzne, archeologiczne, historyczne m.in. rzymskie biżuteria i wyroby szklane; najcenniejszy okaz to situla z Vaze, celtyckie wiadro z brązu z VI w p.n.e.
Galeria Narodowa (Narodna Galerija Slovenije), Puharjeva 9, tel. (0)1 426 31 09 - przede wszystkim posiada ekspozycje portretów i pejzaży z XVII-XIX wieku, ale także kopie średniowiecznych fresków i rzeźby gotyckie; znajdują się tam także dzieła impresjonistów Jurija Šubica i Riharda Jakopiča oraz słoweńskiej malarki Ivany Kobilicy.
Słoweńskie Muzeum Etnograficzne (Slovenski Etnografski Muzej), Metelkova ulica 2, tel. (0)1 432 54 03 -interesujące zbiory, dzięki którym można lepiej poznać kulturę i zwyczaje mieszkańców Słowenii.
Zakupy
Najwięcej sklepów w Lublanie skoncentrowanych jest w okolicach Slovenska cesta i Nazorjeva ulica. Tam można znaleźć największe domy towarowe i sklepy znanych firm europejskich.
Wyroby rękodzieła ludowego - czarną ceramikę z Prekmurja, malowane w motywy ludowe ścianki uli - można kupić w wielu miejscach na Starym Mieście m.in. w sklepie Dom przy Mestni trg 24 lub Samec na Stari trg 15. Osoby zainteresowane słoweńską muzyką etniczną mogą wybrać się do sklepu muzycznego Digitalia przy Gregorievej ulicy 9.
Pchle targi odbywają się w niedziele przed południem na Pogarajevtrg i na Adami-Lundrovo nabrezje.
Ogromny wybór win słoweńskich, których można wcześniej na miejscu skosztować oferuje Vinoteka Bradeko na Dunajska cesta 18.
Gdzie zjeść
Kolovra, Ciril-Metodov trg 14 - położona na przeciwko katedry, serwowane są dania słoweńskie i po umiarkowanych cenach.
Restavracija Kitajski Zid, Cesta Ljubljanske Brigade 5, tel. (0)1 505 33 59 - podają bardzo dobre dania kuchni bałkańskiej z grila.
Maćek, Cankarjevo nabreźje 15 - bardzo ładnie położone miejsce, gdzie można zjeść wyśmienite dania rybne.
Pod Gozdom, Celovška cesta 41 - Można tu zjeść najlepsze sałatki w mieście.
Napoleon-Pri Vitezu, Breg 20 - Wystrój wnętrza nawiązuje do czasów Prowincji Iliryjskich; menu jest również nieco starodawne, restauracja oferuje dania takie jak wołowina po góralsku z Pohorija lub kurczak nadziewany jabłkami.
Rozrywka
Lublana to miasto, które lubi się bawić i każdy znajdzie tu coś dla siebie. Najwięcej pubów, barów i kawiarni skoncentrowanych jest na Trubarjeva cesta od Prešernov trg aż do Mostu Smoczego.
Najsympatyczniejszym tutaj miejscem na spotkanie z przyjaciółmi jest chyba Reformator mieszczący się pod numerem 18. Najbardziej popularne dyskoteki to El Dorado (Nazorjevej 6), Nebotienik (Stefanova 1) i Babilon (Kongresni trg 2), można się tam bawić do godziny 2.00 - 4.00 w nocy.
Aby posiedzieć w miłej atmosferze przy szklaneczce wina słoweńskiego najlepiej się wybrać do Vinoteka Bradesko (Dunajska 18).
W klubach muzycznych często odbywają się koncerty na żywo. Warto zajrzeć do Klub K4 (Keresnikovej 4), tłumnie odwiedzanego przez lublańskich studentów. Są tu organizowane koncerty różnego rodzaju muzyki. Klub ten w niedzielne wieczory staje się najbardziej popularnym miejscem spotkań homoseksualistów, którzy bawią się tam na imprezach pod nazwą Różowa noc (Roza Noč).
W Lublanie znajdzie się również coś dla osób lubiących hazard. Przy Miklošičeva cesta 9 znajduje się Kasyno Lublana, gdzie można spróbować wygrać fortunę.
Słowenia na skróty
Regiony:
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26