Kultura Słowenii

Struktura etniczna Słowenii jest niemal jednonarodowościowa. Słoweńcy stanowią 96% populacji. Pozostałe 3% przypada na Serbów i Chorwatów, a 1% ludności stanowią Węgrzy i Włosi zamieszkujący przede wszystkim rejony przygraniczne.
Większość Słoweńców jest katolikami (około 80%). W XVI wieku duże poparcie miał protestantyzm, ale został odrzucony podczas kształtowania nowej świadomości narodowej i obecnie wyznaje go tylko 1% społeczeństwa. Pozostałe wyznania to prawosławie, które wyznaje głównie ludność pochodzenia serbskiego (2,4%) oraz islam (1%).
Język Słoweński jest jednym z południowych języków słowiańskich, pisanym w alfabecie łacińskim. Jest bardzo zbliżony do Serbsko-Chorwackiego, chociaż istnieje pomiędzy nimi wiele różnic.

W Słowenii przetrwały liczne przykłady architektury romańskiej, gotyckiej, barokowej, klasycystycznej oraz stylu art nouveau. Najbardziej znanym i nietypowym architektem słoweńskim był Jože Plečnik (1872-1957). Stworzył on wiele niestandardowych słoweńskich budynków i skwerów. Jego najbardziej znanym i najdziwaczniejszym dziełem jest Most Potrójny (Trimostowie) w Lublanie.

Największym sentymentem Słoweńcy darzą poetę France Prešerena, żyjącego w latach 1800-1849, którego liryczne wiersze ustanowiły nowe standardy w literaturze narodowej i pomogły rozwijać się tożsamości narodowej. Najważniejszy był fakt, że w czasach gdy wszyscy pisali w języku niemieckim, Prešeren wyrażał uczucia w języku słoweńskim. Późniejsze jego wiersze już otwarcie próbowały obudzić świadomość narodową.

Muzyka ludowa Słowenii ma swoje korzenie w pieśniach śpiewanych podczas obrzędów i ceremonii pogańskich. Później rozwijała się czerpiąc inspiracje z wielu źródeł. Dziś można w nich odnaleźć wpływy celtyckie, włoskie, niemieckie, a nawet węgierskie. Śpiewom towarzyszyły tradycyjne instrumenty takie jak cymbalom - instrument strunowy na którym gra się pałeczkami, cytra, zvegla - drewniany flet poprzeczny, okaryna, drumla. Najważniejszymi kompozytorami słoweńskim byli Jakob Gallus, zyjący w końcu XVI w., autor wielu mszy, madrygałów i pieśni kościelnych oraz renesansowy Isaac Poš.

Taniec ludowy (ljudski ples) wiele zaczerpnął od sąsiadów. Tradycyjnie tańczy się polki, czardasze. Do dziś na słoweńskich uroczystościach, szczególnie na wsiach można zobaczyć tańce w kole.
Typowo słoweńskie potrawy oparte są na žganci, kaszy z gryki, jęczmienia lub kukurydzy. Bardzo smaczny jest słoweński chleb - kruh. W kuchni słoweńskiej widać silne wpływy sąsiadów. Tak jak we wszystkich krajach dawnej Jugosławii najbardziej popularną przekąską jest burek - rodzaj ciastka smażonego na oleju faszerowanego na słodko owocami lub na słono mięsem, grzybami. Serbski rodowód mają dania z grila - np. pleskavica. Z Austrii pochodzi klobasa (kiełbasa) zavitek (strudel). Z kolei njoki (pierożki ziemniaczane), rizota (risotto) podobne do raviolli zlikrofi mają tradycje włoskie i są szczególnie popularne w północnej części Słowenii.

Wpływy Węgierskie w kuchni słoweńskiej to golaz oraz paprikas. Tradycyjnych dań najlepiej spróbować w zajazdach zwanych gostilina. Słowenia produkuje wino, którego warto skosztować, oraz brandy zganje. Najbardziej popularne gatunki piwa to Zlatorog i Union.
Najważniejszym wydarzeniem kulturalnym kraju jest Międzynarodowy Festiwal Letni, odbywający się w czerwcu i sierpniu w Lublanie oraz Bledzie. Przedstawienia teatralne, muzyczne i taneczne odbywają się wszędzie - także na ulicach. Specyficznym świętem jadła, napitku i tańców ludowych jest odbywający się we wrześniu w Bohinj tygodniowy "Krowi bal" (Kravji Bal).