Koszyce - Przewodnik
<strong>Informacje podstawowe: </strong>
Informacje podstawowe:
Liczba mieszkanców: 250 tys.
Numer kierunkowy telefonu: 00421/55
Wazniejsze numery telefonu:
Policja: 158
Pierwsza pomoc: 155
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Koszyce: 12.00
Komunikacja miejska:
Tramwaj, autobus: linie obejmuja cale miasto, by zwiedzic starówke wystarczy poruszac sie pieszo
Adres informacji turystycznej: Hlavná 8
Historia
Koszyce wzmiankowane byly od 1249 r. Od XIV wieku byly glównym miastem tzw. Górnych Wegier i nosily wegierska nazwe Kassa. Miasto czerpalo ogromne zyski z handlu sola. W 1657 r. zalozono tu nawet uniwersytet. Polozenie na obrzezach rozleglej Monarchii Habsburgów nie sprzyjalo jednak rozwojowi. Az po 1945 r. miasto bylo dosc niewielkich rozmiarów.
W 1918 r. miasto wlaczono do niepodleglej Czechoslowacji. Pomimo to miescie pozostala spora spolecznosc wegierska Posluzylo to za pretekst Wegrom, którzy po rozpadzie republiki w 1938 r. zajeli miasto wraz z poludniowa czescia Slowacji.
Wiosna 1945 r. w miescie prezydent Beneš oglosil powstanie odnowionego panstwa czechoslowackiego. Wbrew pierwotnym zamiarom, z obawy przed skomplikowaniem sytuacji miedzynarodowej nie wysiedlono ludnosci wegierskiej. Wkrótce, po przewrocie 1948 r., wladze w kraju przejeli komunisci. W Koszycach zdecydowano zbudowac olbrzymia hute zelaza. Byla to decyzja po czesci polityczna nastawiona na zmiane skladu spolecznego i narodowosciowego miasta. Do Koszyc zaczeli sciagac z calego kraju robotnicy. Wraz z nimi przybyla takze spora grupa spolecznosci Romów. Wokól centrum rozrosly sie osiedla jednakowych bloków.
Po upadku komunizmu i podziale Czechoslowacji w 1992 r. Koszyce staly sie drugim osrodkiem miejskim w kraju. Recesja doprowadzila jednak do bezrobocia, szczególnie wsród Romów. Oblicze miasta zaczelo sie zmieniac na korzysc, gdy jego prezydentem zostal L. Šuster. Dobre gospodarowanie i odnowienie miasta pozwolilo mu wygrac wybory i zostac prezydentem Slowacji.
Glówne atrakcje
Wiekszosc zabytkowych budowli zgromadzona jest przy podluznym rynku - Hlavným námesti. Tutejsza gotycka katedra sw. Elzbiety uchodzi za najpiekniejsza w kraju. We wnetrzu znajduje sie cenny oltarz gotycki przedstawiajacy Misterium Meki Panskiej. Z góry na starówke i okolice mozna popatrzec z pobliskiej Urbanovej vežy pelniacej role dzwonnicy. Nieco mniejszy od katedry jest gotycki kosciól sw. Michala. Tuz obok znajduje sie Stolicný dom - budynek o duzym znaczeniu historycznym. To w nim po wojnie 4.IV.1945 r. prezydent Beneš oglosil powstanie rzadu czechoslowackiego. Zawarte porozumienia koszyckie po raz pieruwzsy gwarantowaly Slowakom równy status we wspólnym panstwie. Godne uwagi jest tez gotycki kosciól Franciszkanów oraz barokowy kosciól Jezuitów
Przy rynku i otaczajacych ulicach zachowalo sie wiele zabytkowych kamienic z interesujacymi fasadami. Renowacja miasta w lata 90. XX wieku przywrócila im dawny blask. Z palaców miejskich zwraca uwage Jakobov Palác. Miescila sie w nim pierwsza powojenna siedziba prezydenta Czechoslowacji. Przypomina on czasy, gdy przez krótki czas Koszyce byly stolica kraju.
Na pólnoc od rynku, przy placu Maratónu mieru, za budynkiem muzeum stoi drewniana cerkiew unicka przeniesiona tu z Zakarpacia. Jest to interesujaca budowla wzniesiona przez Rusinów zamieszkujacych tereny wschodniej Slowacji. Ta grupa etniczna, nazywana takze Lemkami, nalezy do ginacych narodów. Jej wieksza czesc zamieszkujaca Zakarapacie, po jego przylaczeniu w 1945 r. do ZSRR, zostala uznana za Ukrainców, bez uwzglednienia odrebnosci jezykowej i kulturowej.
22 km od miasta w miejscowosci Herlany znajduje sie jedyny czynny na kontynencie europejskim gejzer. Regularnie co 32 - 34 godziny tryska z niego przez 20 minut strumien goracej wody na wysokosc 30 m. Informacja turystyczna w Koszycach podaje do wiadomosci godziny najblizszych erupcji.
Muzea i galerie.
Slowackie Muzeum Wschodnioslowackie, nám. Maratónu mieru - prezentuje zbiory historyczne i sztuke ludowa
Galeria Sztuki Slowacji Wschodniej przy ulicy Alžbetina - zawiera kolekcje XX - wiecznej sztuki slowackiej i wegierskiej
Mikulaszowe Wiezienie, przy ulicy Adyho - prezentuje wnetrze wiezienia z XVII wieku
Zakupy
W Koszycach dobrze jest zaopatrzyc w slowackie wino. Malo kto wie, ze slynny na Wegrzech Tokaj jest takze produkowany w winnicach znajdujacych sie na poludniowy wschód od miasta, graniczacych z winnicami wegierskimi. Produkowany w nich wytrawny furmint nie rózni sie od produkowanego za granica. Z piwa warto kupic miejscowego Cassovara, lepsza renome ma jednak produkowany w Hurbanowie Zlatý Bažant.
W celu dokonania tych i innych zakupów wystarczy nam odwiedzic sklepy przy Hlavnéj ulicy na Starym Miescie, badz w rejonie pobliskiego dworca kolejowego i autobusowego.
Gdzie zjesc
Madarská reštaurácia, Hlavné nám. 65 - zgodnie z nazwa lokal podaje dania kuchni wegierskiej, która jednak ma wiele wspólnego ze slowacka. Mozna tu zjesc bardzo popularny na Slowacji gulasz wegierski z powszechnymi w Czechach i Slowacji knedlykami.
Advega, Orlia 10 - jest to rzadka na Slowacji restauracja wegetarianska, podaje dobre salatki wzbogacone duza iloscia soji
Rozrywka
Slowacja przyciagnac moze swoim folklorem, który bardzo przypomina kulture naszych górali. Warto posluchac tutejszej muzyki ludowej i folkowej, która czesto niesie i dzwieki znane nam z Podhala i elementy latwo wpadajacej w ucho skocznej muzyki wegierskiej. Koncerty folklorystyczne sa organizowane w Klubie M, Moldavská 37. Jednak szczególna okazja posluchania tego rodzaju muzyki stwarza festiwal Hudobná jar organizowany corocznie w maju.
Kto woli inna zabawe moze udac sie na dyskoteke organizowana w Jumbo Centrum przy ulicy Masarykovej. Natomiast w Jazz Clubie przy Koovaaksa 39 czesto odbywaja sie koncerty jazzowe.
Jako drugie co do wielkosci miasto Slowacji Koszyce staraja sie zapewnic wyzsze potrzeby kulturowe mieszkanców wschodniej czesci kraju. W Panstwowym Teatrze Janka Borodaža na rynku wystawiane sa przedstawienia operowe i baletowe. Warto tu wejsc dla pieknego wnetrza. POW “Domu umenia", przy ulicy Moyzesovej odbywaja sie koncerty koszyckiej Orkiestry Filharmonicznej. Ciekawostka jest, ze Koszyce, to takze jeden z wazniejszych osrodków kultury Wegrów slowackich. W miescie dziala np. teatr wegierski Thalia przy ulicy Mojmirovej.
Numer kierunkowy telefonu: 00421/55
Wazniejsze numery telefonu:
Policja: 158
Pierwsza pomoc: 155
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Koszyce: 12.00
Komunikacja miejska:
Tramwaj, autobus: linie obejmuja cale miasto, by zwiedzic starówke wystarczy poruszac sie pieszo
Adres informacji turystycznej: Hlavná 8
Historia
Koszyce wzmiankowane byly od 1249 r. Od XIV wieku byly glównym miastem tzw. Górnych Wegier i nosily wegierska nazwe Kassa. Miasto czerpalo ogromne zyski z handlu sola. W 1657 r. zalozono tu nawet uniwersytet. Polozenie na obrzezach rozleglej Monarchii Habsburgów nie sprzyjalo jednak rozwojowi. Az po 1945 r. miasto bylo dosc niewielkich rozmiarów.
W 1918 r. miasto wlaczono do niepodleglej Czechoslowacji. Pomimo to miescie pozostala spora spolecznosc wegierska Posluzylo to za pretekst Wegrom, którzy po rozpadzie republiki w 1938 r. zajeli miasto wraz z poludniowa czescia Slowacji.
Wiosna 1945 r. w miescie prezydent Beneš oglosil powstanie odnowionego panstwa czechoslowackiego. Wbrew pierwotnym zamiarom, z obawy przed skomplikowaniem sytuacji miedzynarodowej nie wysiedlono ludnosci wegierskiej. Wkrótce, po przewrocie 1948 r., wladze w kraju przejeli komunisci. W Koszycach zdecydowano zbudowac olbrzymia hute zelaza. Byla to decyzja po czesci polityczna nastawiona na zmiane skladu spolecznego i narodowosciowego miasta. Do Koszyc zaczeli sciagac z calego kraju robotnicy. Wraz z nimi przybyla takze spora grupa spolecznosci Romów. Wokól centrum rozrosly sie osiedla jednakowych bloków.
Po upadku komunizmu i podziale Czechoslowacji w 1992 r. Koszyce staly sie drugim osrodkiem miejskim w kraju. Recesja doprowadzila jednak do bezrobocia, szczególnie wsród Romów. Oblicze miasta zaczelo sie zmieniac na korzysc, gdy jego prezydentem zostal L. Šuster. Dobre gospodarowanie i odnowienie miasta pozwolilo mu wygrac wybory i zostac prezydentem Slowacji.
Glówne atrakcje
Wiekszosc zabytkowych budowli zgromadzona jest przy podluznym rynku - Hlavným námesti. Tutejsza gotycka katedra sw. Elzbiety uchodzi za najpiekniejsza w kraju. We wnetrzu znajduje sie cenny oltarz gotycki przedstawiajacy Misterium Meki Panskiej. Z góry na starówke i okolice mozna popatrzec z pobliskiej Urbanovej vežy pelniacej role dzwonnicy. Nieco mniejszy od katedry jest gotycki kosciól sw. Michala. Tuz obok znajduje sie Stolicný dom - budynek o duzym znaczeniu historycznym. To w nim po wojnie 4.IV.1945 r. prezydent Beneš oglosil powstanie rzadu czechoslowackiego. Zawarte porozumienia koszyckie po raz pieruwzsy gwarantowaly Slowakom równy status we wspólnym panstwie. Godne uwagi jest tez gotycki kosciól Franciszkanów oraz barokowy kosciól Jezuitów
Przy rynku i otaczajacych ulicach zachowalo sie wiele zabytkowych kamienic z interesujacymi fasadami. Renowacja miasta w lata 90. XX wieku przywrócila im dawny blask. Z palaców miejskich zwraca uwage Jakobov Palác. Miescila sie w nim pierwsza powojenna siedziba prezydenta Czechoslowacji. Przypomina on czasy, gdy przez krótki czas Koszyce byly stolica kraju.
Na pólnoc od rynku, przy placu Maratónu mieru, za budynkiem muzeum stoi drewniana cerkiew unicka przeniesiona tu z Zakarpacia. Jest to interesujaca budowla wzniesiona przez Rusinów zamieszkujacych tereny wschodniej Slowacji. Ta grupa etniczna, nazywana takze Lemkami, nalezy do ginacych narodów. Jej wieksza czesc zamieszkujaca Zakarapacie, po jego przylaczeniu w 1945 r. do ZSRR, zostala uznana za Ukrainców, bez uwzglednienia odrebnosci jezykowej i kulturowej.
22 km od miasta w miejscowosci Herlany znajduje sie jedyny czynny na kontynencie europejskim gejzer. Regularnie co 32 - 34 godziny tryska z niego przez 20 minut strumien goracej wody na wysokosc 30 m. Informacja turystyczna w Koszycach podaje do wiadomosci godziny najblizszych erupcji.
Muzea i galerie.
Slowackie Muzeum Wschodnioslowackie, nám. Maratónu mieru - prezentuje zbiory historyczne i sztuke ludowa
Galeria Sztuki Slowacji Wschodniej przy ulicy Alžbetina - zawiera kolekcje XX - wiecznej sztuki slowackiej i wegierskiej
Mikulaszowe Wiezienie, przy ulicy Adyho - prezentuje wnetrze wiezienia z XVII wieku
Zakupy
W Koszycach dobrze jest zaopatrzyc w slowackie wino. Malo kto wie, ze slynny na Wegrzech Tokaj jest takze produkowany w winnicach znajdujacych sie na poludniowy wschód od miasta, graniczacych z winnicami wegierskimi. Produkowany w nich wytrawny furmint nie rózni sie od produkowanego za granica. Z piwa warto kupic miejscowego Cassovara, lepsza renome ma jednak produkowany w Hurbanowie Zlatý Bažant.
W celu dokonania tych i innych zakupów wystarczy nam odwiedzic sklepy przy Hlavnéj ulicy na Starym Miescie, badz w rejonie pobliskiego dworca kolejowego i autobusowego.
Gdzie zjesc
Madarská reštaurácia, Hlavné nám. 65 - zgodnie z nazwa lokal podaje dania kuchni wegierskiej, która jednak ma wiele wspólnego ze slowacka. Mozna tu zjesc bardzo popularny na Slowacji gulasz wegierski z powszechnymi w Czechach i Slowacji knedlykami.
Advega, Orlia 10 - jest to rzadka na Slowacji restauracja wegetarianska, podaje dobre salatki wzbogacone duza iloscia soji
Rozrywka
Slowacja przyciagnac moze swoim folklorem, który bardzo przypomina kulture naszych górali. Warto posluchac tutejszej muzyki ludowej i folkowej, która czesto niesie i dzwieki znane nam z Podhala i elementy latwo wpadajacej w ucho skocznej muzyki wegierskiej. Koncerty folklorystyczne sa organizowane w Klubie M, Moldavská 37. Jednak szczególna okazja posluchania tego rodzaju muzyki stwarza festiwal Hudobná jar organizowany corocznie w maju.
Kto woli inna zabawe moze udac sie na dyskoteke organizowana w Jumbo Centrum przy ulicy Masarykovej. Natomiast w Jazz Clubie przy Koovaaksa 39 czesto odbywaja sie koncerty jazzowe.
Jako drugie co do wielkosci miasto Slowacji Koszyce staraja sie zapewnic wyzsze potrzeby kulturowe mieszkanców wschodniej czesci kraju. W Panstwowym Teatrze Janka Borodaža na rynku wystawiane sa przedstawienia operowe i baletowe. Warto tu wejsc dla pieknego wnetrza. POW “Domu umenia", przy ulicy Moyzesovej odbywaja sie koncerty koszyckiej Orkiestry Filharmonicznej. Ciekawostka jest, ze Koszyce, to takze jeden z wazniejszych osrodków kultury Wegrów slowackich. W miescie dziala np. teatr wegierski Thalia przy ulicy Mojmirovej.
Słowacja na skróty
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26