Kultura Norwegii
Surowy klimat w dużym stopniu wpłynął na ukształtowanie się <strong>osobowości</strong> Norwegów. Ludzie zamieszkujący głębokie doliny i dostępne tylko od morza fiordy, tworzyli małe, izolowane społeczności. Stąd pewnie wzięło się tak podziwiane przez innych poczucie odpowiedzialności społecznej.
Surowy klimat w dużym stopniu wpłynął na ukształtowanie się osobowości Norwegów. Ludzie zamieszkujący głębokie doliny i dostępne tylko od morza fiordy, tworzyli małe, izolowane społeczności. Stąd pewnie wzięło się tak podziwiane przez innych poczucie odpowiedzialności społecznej.
Każdy region i każde wiejskie środowisko pielęgnuje swoje tradycje i zwyczaje. Tak samo każda rodzina czy jednostka jest przywiązana do swoich upodobań i nawyków.
Przy wysoko rozwiniętym indywidualizmie zaskakuje u Norwegów dyscyplina i poczucie narodowej jedności. W tym kraju o wyjątkowo trudnych warunkach bytowania, działanie w pojedynkę zmniejszało szansę powodzenia. Zmaganie z żywiołami, czy to morskimi, czy ze śnieżnymi lawinami, zawsze wymagało poczucia obowiązkowości i umiejętności współpracy z innymi.
Norwegia jest krajem o najniższej gęstości zaludnienia na kontynencie europejskim. Mieszkańcy koncentrują się w części południowej, w okolicy Oslo i na wybrzeżach, a wiele obszarów pozostaje bezludnych.
Język norweski, zdominowany przez duński, był niemal na wymarciu w końcu XVIII wieku. W duńskim była także tworzona miejscowa literatura.
W tej sytuacji poeta Wergeland i pisarze opracowujący ludowe podania Asbjornsen i Moe postanowili "znorwegizować" panujący w Norwegii duński dodając do niego stare norweskie słowa i zwroty. Tak powstał język bokmal, czyli język książkowy, używany dziś głównie w miastach.
Takiej połowicznej reformie był przeciwny Aasen. W oparciu o wymierające dialekty opracował gramatykę i słownik języka neonorweskiego - nynorsk. Tak powstał drugi język norweski, używany dziś głównie na wsi.
Słowo bonde, czyli chłop nigdy nie miało w Norwegii pejoratywnego zabarwienia. Wobec słabości arystokracji to kultura chłopska tworzyła duchowy obraz społeczeństwa. Do dziś niewyobrażalne jest tu afiszowanie się bogactwem.
Norwegowie są bardzo przywiązani do swojej kultury ludowej. Na wsiach powszechnie posiada się tradycyjne ubiory bunader, które są zakładane na specjalne okazje jak wesela, czy święta lokalne. Stroje bardzo różnią się w zależności od regionu.
Dość powszechne są w okresie letnim lokalne festiwale, zwykle organizowane w licznych skansenach. Norwegowie przybywają na nie w swych tradycyjnych strojach nie jako widzowie, ale uczestnicy tańców i zabaw.
Odbywają się one przy muzyce granej na hardingfele. Instrument ten ma duże znaczenie w identyfikacji kulturowej Norwegów. Jest to ornamentowana odmiana skrzypiec z krótszym, niż tradycyjnie, gryfem.
Charakterystyczne jest norweskie drewniane budownictwo. Wiele domów na dalekiej północy lub w górach było stawianych na palach, po to by można się było do nich dostać po dużych opadach śniegu. W średniowieczu wykształcił się typ drewnianego kościoła - stavkirke - znany w Polsce dzięki kościołowi Vang w Karpaczu.
Osobliwą grupą etniczną zamieszkującą północ Norwegii są Saamowie, dawniej nazywani Lapończykami. Ich tryb życia do dziś jest oparty o hodowlę reniferów, połów ryb i myślistwo, a wyznawana religia to szamanizm. Centrum kulturalnym norweskich Saamów jest Kautokeino w Finnmarku.
Norwegowie lubią prowadzić aktywny tryb życia. Za królewski sport uważa się tu narciarstwo. Norwegia jest kolebką nart, które w przeszłości były niezbędnym środkiem do przemieszczania się zimą. Latem masowo uprawia się turystykę górską. Z Norwegii pochodzi także znany u nas bieg na orientację.
Przy wysoko rozwiniętym indywidualizmie zaskakuje u Norwegów dyscyplina i poczucie narodowej jedności. W tym kraju o wyjątkowo trudnych warunkach bytowania, działanie w pojedynkę zmniejszało szansę powodzenia. Zmaganie z żywiołami, czy to morskimi, czy ze śnieżnymi lawinami, zawsze wymagało poczucia obowiązkowości i umiejętności współpracy z innymi.
Norwegia jest krajem o najniższej gęstości zaludnienia na kontynencie europejskim. Mieszkańcy koncentrują się w części południowej, w okolicy Oslo i na wybrzeżach, a wiele obszarów pozostaje bezludnych.
Język norweski, zdominowany przez duński, był niemal na wymarciu w końcu XVIII wieku. W duńskim była także tworzona miejscowa literatura.
W tej sytuacji poeta Wergeland i pisarze opracowujący ludowe podania Asbjornsen i Moe postanowili "znorwegizować" panujący w Norwegii duński dodając do niego stare norweskie słowa i zwroty. Tak powstał język bokmal, czyli język książkowy, używany dziś głównie w miastach.
Takiej połowicznej reformie był przeciwny Aasen. W oparciu o wymierające dialekty opracował gramatykę i słownik języka neonorweskiego - nynorsk. Tak powstał drugi język norweski, używany dziś głównie na wsi.
Słowo bonde, czyli chłop nigdy nie miało w Norwegii pejoratywnego zabarwienia. Wobec słabości arystokracji to kultura chłopska tworzyła duchowy obraz społeczeństwa. Do dziś niewyobrażalne jest tu afiszowanie się bogactwem.
Norwegowie są bardzo przywiązani do swojej kultury ludowej. Na wsiach powszechnie posiada się tradycyjne ubiory bunader, które są zakładane na specjalne okazje jak wesela, czy święta lokalne. Stroje bardzo różnią się w zależności od regionu.
Dość powszechne są w okresie letnim lokalne festiwale, zwykle organizowane w licznych skansenach. Norwegowie przybywają na nie w swych tradycyjnych strojach nie jako widzowie, ale uczestnicy tańców i zabaw.
Odbywają się one przy muzyce granej na hardingfele. Instrument ten ma duże znaczenie w identyfikacji kulturowej Norwegów. Jest to ornamentowana odmiana skrzypiec z krótszym, niż tradycyjnie, gryfem.
Charakterystyczne jest norweskie drewniane budownictwo. Wiele domów na dalekiej północy lub w górach było stawianych na palach, po to by można się było do nich dostać po dużych opadach śniegu. W średniowieczu wykształcił się typ drewnianego kościoła - stavkirke - znany w Polsce dzięki kościołowi Vang w Karpaczu.
Osobliwą grupą etniczną zamieszkującą północ Norwegii są Saamowie, dawniej nazywani Lapończykami. Ich tryb życia do dziś jest oparty o hodowlę reniferów, połów ryb i myślistwo, a wyznawana religia to szamanizm. Centrum kulturalnym norweskich Saamów jest Kautokeino w Finnmarku.
Norwegowie lubią prowadzić aktywny tryb życia. Za królewski sport uważa się tu narciarstwo. Norwegia jest kolebką nart, które w przeszłości były niezbędnym środkiem do przemieszczania się zimą. Latem masowo uprawia się turystykę górską. Z Norwegii pochodzi także znany u nas bieg na orientację.
Norwegia na skróty
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26