Kolumbia jest krajem o znacznym
zróżnicowaniu etnicznym i kulturowym. Ludność stanowią wymieszani między sobą potomkowie białych, Indian i ludności murzyńskiej. W państwowym
języku hiszpańskim wyróżnia się kilka regionalnych odmian. Niektóre plemiona indiańskie do dziś zachowały własną językową odrębność. Wśród nich przetrwały też dawne wierzenia i obrzędy.
Pomimo swobody wyznań, w Kolumbii dominujące znaczenie ma religia
rzymskokatolicka. W niektórych regionach wzbogacona została ona o elementy tradycji indiańskich. Obecnie rośnie też liczba protestantów.
Najbardziej typowymi dla Kolumbii formami sztuki jest
muzyka i
rękodzielnictwo. Muzyka jest bardzo zróżnicowana regionalnie. Na wybrzeżach dominują formy żywiołowe, bardzo rytmiczne, mające swe korzenie w muzyce afrykańskiej. W muzyce andyjskiej zaznaczają się silne wpływy hiszpańskie ze smyczkowym składem instrumentów. Na nizinach najpowszechniejsze są wokalne formy muzyczne. Od lat 60. popularność krajową i także światową zdobyły dwa nowe style muzyczne:
salsa i
vallenato.
Dużą popularnością wśród turystów cieszą się tradycyjne
wyroby ludowego rzemiosła. Kolumbijczycy szczycą się wyrobami garncarskimi, złotniczymi, drewnianymi meblami, tkactwem i plecionkarstwem. Stąd pochodzą m.in. słynne kapelusze
"panama".
Na polu literatury należy wspomnieć międzynarodowej sławy pisarza, laureata Nagrody Nobla,
Gabriela Garcię Marqueza, autora powieści
"Sto lat samotności".
Kolumbijczycy są narodem lubiącym
zabawy i święta. Odbywa się ich w roku ponad 200. Większość z nich ma charakter regionalny lub wręcz lokalny. Licznych turystów ściągają jednak przede wszystkim ogólnokrajowe imprezy.
Najbardziej barwne i bogate w formie są obchody świąt religijnych. Jedne z największych to obchody
Wielkiego Tygodnia. Jego kulminację stanowią malownicze wielkanocne procesje, szczególnie huczne w mieście
Popoyán. Zbliżone są swym charakterem do procesji odbywających się w Sewilli w czasie "Semana Santa".
Zielone Świątki są okresem
licznych pielgrzymek, w tym głównie do klasztoru znajdującego się na wzgórzu
Cerro de Monserrate w Bogocie. Przechowywana jest w nim cudowna figurka Chrystusa. Znanym kolumbijskim sanktuarium jest również Santurario de las Layas w pobliżu Ipiales. Na wysokiej skale znajduje się kościół z ołtarzem i wizerunkiem objawionej w tym miejscu Dziewicy Marii.
Inne barwne święto to
Feria de las Flores, święto kwiatów, w Medellin. Odbywa się wówczas wielka uliczna
parada, na którą miejscowa ludność przynosi na plecach kosze pełne kwiatów. Hucznie obchodzony jest także
karnawał oraz odbywające się w różnych miejscach w kraju konkursy taneczne, w tym popularnej
salsy.
Z Kolumbią wiąże się także stara legenda o
El Dorado, krainie złota. Narodziła się z podania o wielkim skarbie spoczywającym na dnie świętego jeziora Indian Muisca -
Laguna de Guatavita. Liczne wyroby ze złota, jakie wśród miejscowych plemion zobaczyli pierwsi Europejscy przybysze, zdawały się ją potwierdzać.
Atrakcję turystyczną stanowią także zabytki kultury materialnej. W Kolumbii zachowane są jedne z liczniejszych zabudowań
architektury kolonialnej w postaci małych, górskich miasteczek. W jednym z nich, starej osadzie górniczej Zipaquira, znajduje się unikalna
podziemna katedra wykuta w soli.
Interesujące są również zabytki kultury
prekolumbijskiej. Należą do nich megalityczne rzeźby w
San Agustin oraz podziemne grobowce z V w. n.e. w Tierradentro. Są to jedyne
podziemne cmentarze w całej Ameryce Południowej.
Ciudad Perdida to z kolei największe odkryte w XX w. starożytne miasto indiańskie.