Kolumbia zajmuje północną część Ameryki Południowej. W jej rzeźbie odzwierciedla się to, co jest najbardziej typowe dla tego kontynentu. Na zachodzie ciągnie się wysoki
łańcuch górski Andów, wschód kraju to rozległe
niziny.
Andy kolumbijskie ciągną się wzdłuż prawie całego wybrzeża Pacyfiku. Tworzą one trzy główne pasma:
Kordyliera Zachodnia, Środkowa i Wschodnia. Rozdzielają je głębokie doliny rzek Magdaleny i Cauca. Masywy górskie w południowej części Andów (Masyw Pasto i Masyw Kolumbijski) to w większości czynne lub wygasłe
wulkany.
Cały obszar Andów kolumbijskich to region
aktywny sejsmicznie. Często zdarzają się tu
trzęsienia ziemi i erupcje wulkaniczne. Wiele andyjskich szczytów przekracza wysokość 5000 m n.p.m. Występują tu również liczne śródgórskie kotliny i płaskowyże.
Przedłużeniem Kordyliery Środkowej w kierunku północnym jest odrębny masyw górski,
Sierra Nevada de Santa Marta. Pasmo to położone jest wzdłuż wybrzeży Morza Karaibskiego i jest
najwyższym na świecie nadbrzeżnym łańcuchem górskim. Znajdują się tu dwa najwyższe w Kolumbii wzniesienia:
Cristobal Colon (5800 m n.p.m) i
Simon Bolivar (5770 m n.p.m). W partiach szczytowych występuje
pokrywa lodowa i zanikające jęzory lodowcowe.
Druga, wschodnia część kraju, zdominowana jest przez rozległe równiny zwane
llanos. Stanowią one część
Nizin Amazonki i
Orinoko. W większości są to tereny faliste, urozmaicone izolowanymi masywami wzgórz. Niziny znajdują się również wzdłuż pacyficznych i atlantyckich wybrzeży.
Linia brzegowa Morza Karaibskiego jest bardzo urozmaicona. Wybrzeża są na ogół płaskie i piaszczyste lub porośnięte
namorzynowymi lasami, z licznymi zatokami. Niskie wybrzeże Pacyfiku jest mniej urozmaicone. Przecinają je liczne ujścia rzek i strumieni. Tylko na północy ma charakter
klifowy. Do Kolumbii należą również mniejsze wyspy na Morzu Karaibskim i w przybrzeżnej strefie Pacyfiku.
Kolumbia położona jest w strefie
klimatu równikowego. Najcieplejsze są tereny poniżej 1000 m n.p.m ze średnimi temperaturami rocznymi wyższymi od 24°C. Strefy najzimniejsze w górach leżą już powyżej
granicy wiecznych śniegów. Ilość opadów jest również zróżnicowana w zależności od regionu. Wyróżnia się pory
suchą i
deszczową. Jednak ich ilość zmienia się w zależności od roku i miejsca. Najwyższe opady występują na nizinie pacyficznej. Może tu w ciągu roku spaść nawet 8000 mm deszczu, czyli prawie szesnastokrotnie więcej niż w Polsce.
Bardziej ustabilizowany klimat mają niziny. W Amazonii jest jednakowo wilgotno przez cały rok (2000 - 4000 mm). W strefie atlantyckich nizin często pojawiają się niszczycielskie
huragany.
Główne
rzeki Kolumbii to Cauca, Atrato, Sinu, San Jorge i Patia. Najdłuższa ze wszystkich jest
Magdalena (1 538 km). Większość rzek ma swe źródła w Andach, a w ich dolinach występują bardzo
licznie jeziora i
obszary bagienne. Duża liczba mniejszych jezior i stawów znajduje się również w górach i jest pozostałością po lodowcach.
Na obszarze Kolumbii znajduje się wiele
gorących źródeł, które wykorzystywane są do celów leczniczych. Najbardziej znane z nich to Paipa, Puracé i Santa Rosa de Cabal.
Ze względu na duże zróżnicowanie środowiska naturalnego, Kolumbia posiada ogromne
bogactwo roślin i zwierząt. Pod tym względem drugie miejsce na kontynencie po Brazylii. Przyroda chroniona jest w kilkudziesięciu państwowych i prywatnych
parkach narodowych oraz
rezerwatach. W
Puracé podziwiać można stożki wulkaniczne.
Najwięcej na świecie, bo aż kilkaset gatunków
orchidei znajduje się Las Orquideas.
Cienaga Grande de Santa Maria to niezwykle cenne przyrodniczo rozległe bagna. W Sierra Nevada de Santa Marta, Gorgona i Serrania de la Macarena chronione są dziewicze krajobrazy gór i różnorodnych
lasów.