Geografia Kanady

<rys1>Położona pomiędzy Atlantykiem i Pacyfikiem, na północ od USA, jest drugim co do wielkości krajem na świecie. Długość linii brzegowej Kanady wynosi 244 tys. km, a jej zarys jest ogromnie urozmaicony <strong>licznymi zatokami i półwyspami</strong>, ponadto występują liczne <strong>archipelagi</strong>. Na zachodzie gdzie Kordyliery dochodzą do morza występuje <strong>wybrzeże fiordowe</strong> oraz archipelag <strong>Wysp Królowej Charlotte</strong> (składający się z 150 wysp).

Pogoda w Kanadzie

Dzisiaj, 23.11 8°C
Położona pomiędzy Atlantykiem i Pacyfikiem, na północ od USA, jest drugim co do wielkości krajem na świecie. Długość linii brzegowej Kanady wynosi 244 tys. km, a jej zarys jest ogromnie urozmaicony licznymi zatokami i półwyspami, ponadto występują liczne archipelagi. Na zachodzie gdzie Kordyliery dochodzą do morza występuje wybrzeże fiordowe oraz archipelag Wysp Królowej Charlotte (składający się z 150 wysp). Na pograniczu Kanady i Stanów Zjednoczonych leży największa wyspa tego regionu - Vancouver (31 284 km2). Północ Kanady charakteryzuje się występowaniem dużych zatok (największa to Zatoka Hudsona, - 637 tys. km2 z odnogą Zatoką Jamesa, Ungava, Zatoka Św. Wawrzyńca, Zatoka Fundy).

Największe półwyspy: Labrador, Gaspe, Nowa Szkocja, Kent, Adelaide, Boothia, Simpsona, Melville, Ungava. U północnych wybrzeży rozciąga się rozległy Archipelag Arktyczny (obejmuje on 1 370 tys. km2) składa się z dużych wysp przybrzeżnych (Banksa, Wiktorii, Księcia Walii, Ziemia Baffina) oraz Wysp Królowej Elżbiety. Północną część Archipelagu Arktycznego zajmują lodowce (pow. ok. 100 km2).

Zachodnia Kanada znana jest jako górzysty region, natomiast wschodnia część posiada największe i najważniejsze miasta oraz najczęściej odwiedzaną atrakcję turystyczną kraju - wodospad Niagara.

Najważniejszym czynnikiem decydującym o klimacie Kanady jest szerokość geograficzna. Im dalej na północ tym zimniej. Południowa część Kanady ma klimat umiarkowany ciepły, wnętrze kraju - kontynentalny chłodny, północ Kanady - podpolarny i polarny. Na zachodzie wybrzeża notuje się wyższą temperaturę, co jest wynikiem oddziaływania ciepłego Prądu Pacyficznego (temp. stycznia waha się od 4'C na wyspach do -1'C na lądzie stałym), natomiast wschodnie wybrzeże ochładzane jest przez zimny Prąd Labradorski (w styczniu -7'C).

Wnętrze kontynentu osiąga temperatury w styczniu do -34'C. W Kordylierach panuje klimat górski. Istotną cechą klimatu Kanady są duże opady śnieżne i długie zaleganie pokrywy śnieżnej. Około 60% powierzchni kraju pokrywa wieczna zmarzlina. Ze względu na przeważające wiatry północne i północno-wschodnie liczne są w zimie tzw. blizzards czyli zawieje śnieżne. Odmiennie dużo ciepła przynosi zachodni wiatr prerii kanadyjskich chinook ("pożeracz śniegu"), powodujący gwałtowne topnienie śniegu.

Na terenie Kanady występuje kilka pasm górskich. Na zachodzie góry: Skaliste, Nadbrzeżne i Mackenzie, na wschodzie: Torngat, Appalachy i Lauretańskie, na północy: Św. Eliasza, Pelly. Najwyższym szczytem Kanady jest Logan (6050 m. n.p.m.), położony w Yukon. Na obszarze gór zlokalizowane są liczne parki narodowe m. in. w Górach Skalistych, park Banff, oferujący możliwość biwakowania w dzikim terenie, wędrówki, moczenie w gorących źródłach i inne atrakcje.

W centrum kraju położona jest kraina prerii rozciągająca się od Gór Skalistych na wschód, przez tereny Alberty, Saskatchewanu i Manitoby. Jest nią płaski obszar, uroczo porośnięty słonecznikami i pszenicą. W jej granicach znajduje się Głowa Rozbita w Skoku Bizona, miejsce historycznie związane z plemieniem Czarnych Stóp.

Na terenie Kanady znajduje się około 2 mln jezior, stanowi to aż 8% powierzchni Kanady. Ich występowanie związane jest ze plejstoceńskim zlodowaceniem kontynentalnym, bądź rozmieszczone są w obniżeniu tektonicznym na obrzeżeniu Tarczy Kanadyjskiej. Największe z nich: Wielkie Jezioro Niedźwiedzie, Wielkie Jezioro Niewolnicze, Athabaska, Reniferowe, Winnipeg.

Rzeki kanadyjskie charakteryzują się występowanie licznych bystrzy, progów i wodospadów, co przyczynia się do utrudnień w żegludze na wielu odcinkach. Dwoma największymi rzekami Kanady są: Rzeka Świętego Wawrzyńca (na południowym wschodzie) i Mackenzie (najdłuższa rzeka Kanady, w system której włączone są duże jeziora przepływowe). Wody spływają do dwóch oceanów, wyróżnia się pięć zlewisk regionalnych.

Ważnym źródłem zasilania w wodę dla rzek zachodniej Kanady są pola lodowe, lodowce górskie i pola śnieżne. Występują w wielu miejscach na obszarze kanadyjskich Kordylierów. Znane pole lodowe Columbia Icefield łączy dwa parki narodowe: Banff i Jasper, składa się na nie ok. 30 lodowców.

Kanada na skróty