Historia Izraela
Tereny dzisiejszego Izraela zasiedlone zostały ok. 2500r.p.n.e. przez <strong>Kananejczyków</strong>. Około XIII wieku p.n.e. pojawiły się na tym obszarze plemiona izraelskie kolonizując południową część <strong>Kanaanu</strong>, czyli krainę nazwaną później przez Rzymian <strong>Palestyną</strong>.
Tereny dzisiejszego Izraela zasiedlone zostały ok. 2500r.p.n.e. przez Kananejczyków. Około XIII wieku p.n.e. pojawiły się na tym obszarze plemiona izraelskie kolonizując południową część Kanaanu, czyli krainę nazwaną później przez Rzymian Palestyną.
Dogodne położenie tego regionu na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych między Azją, Afryką i Europą, w zachodniej części tzw. żyznego półksiężyca, zdeterminowało w znacznym stopniu jego burzliwe dzieje.
Pod koniec XI wieku p.n.e. Izraelici zostali zjednoczeni przez Saula. Około 925 r. p.n.e. państwo izraelskie uległo rozbiciu na dwa królestwa: Izrael, uzależnione od Asyrii na przełomie IX i VIII w. oraz Judę, które zostało podbite w latach 857-856 przez Babilonię.
Po podbojach asyryjskich, babilońskich a później perskich (550-333 p.n.e.) i macedońskich Aleksandra Wielkiego w 323 r.p.n.e.) Żydzi rozprzestrzenili się po terytoriach zwycięskich imperiów. W 63 r. p.n.e. następuje podbój ziem Izraela przez Rzymian, którzy w 6 r. n.e. utworzyli tutaj prowincję zwaną Judeą.
W 66 r. n.e. Żydzi zbuntowali się przeciw władzy Rzymian, co dało początek trwającemu do 73 r. Powstaniu Zelotów. Zakończone klęskami powstania zwiększyły rozproszenie, czyli diasporę Żydów po całym imperium rzymskim. Od tego czasu terytorium dawnego państwa żydowskiego zaczęto nazywać Palestyną.
Od 395 r., po rozpadzie Imperium Rzymskiego, Palestyna wchodziła w skład Cesarstwa Bizantyjskiego, zaś w latach 634-640 została podbita przez Arabów. W ciągu kolejnych wieków nastąpiła islamizacja i arabizacja miejscowej ludności. Jerozolima stała się jednym z ważniejszych ośrodków religijnych i gospodarczych islamu.
Idee głoszone w chrześcijaństwie zachodnim o konieczności odzyskania z rąk muzułmanów Ziemi Świętej dały początek wojnom krzyżowym.
Po pierwszej inwazji rycerstwa zachodnioeuropejskiego w 1099 r. na terenie Palestyny powstało Królestwo Jerozolimskie. W roku 1187 chrześcijanie utracili jednak Jerozolimę. a ostateczny upadek nastąpił w 1291 r. wraz ze zdobyciem Akki - ostatniej twierdzy krzyżowców.
W latach 1516-1918 Palestyna znalazła się w imperium osmańskim. Utraciła przy tym swoją dawną pozycję.
W XIX wieku po fali pogromów powstała idea stworzenia państwa żydowskiego w Palestynie i przyspieszenia osadnictwa Żydów na tym terenie.
W roku 1897 odbył się pierwszy Kongres Syjonistyczny, na którym sformułowano program budowy państwa Żydów w Palestynie. W 1918 został on poparty tzw. Deklaracją Balfoura, ministra spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii, która w tym czasie, aż do 1948 r. zajmowała terytorium Palestyny.
Nasilający się w okresie międzywojennym napływ Żydów do Palestyny spotkał się z protestem rdzennej ludności arabskiej. Po II wojnie światowej ONZ zatwierdziła, zaakceptowany przez wszystkie mocarstwa, projekt podziału Palestyny na 2 państwa: arabskie i żydowskie.
Sprzeciw krajów arabskich doprowadził do wybuchu wojny arabsko-izraelskiej w latach 1948-49. W wyniku zwycięstwa państwo izraelskie powiększyło się, a pozostała część ziem, wraz ze Starym Miastem Jerozolimy została włączona do Królestwa Jordanii.
Żadne z sąsiednich państw arabskich nie uznało prawa Izraela do istnienia. Doprowadziło to ostatecznie do wybuchu kolejnej wojny sześciodniowej w 1967 r. W jej efekcie Izrael zajął Zachodni Brzeg Jordanu wraz z pozostałą częścią Jerozolimy należące do Jordanii, Wzgórza Golan należące do Syrii i Półwysep Synaj i Okręg Gazy należące do Egiptu.
Na mocy układu egipsko-izraelskiego w 1980 r. wojska izraelskie opuściły terytorium Synaju.
W grudniu 1987 r. na terenach okupowanych wybuchło powstanie antyizraelskie (tzw. intifada), zakończone dopiero podpisaniem w 1993 r. porozumienia palestyńsko-izraelskiego w sprawie utworzenia Autonomii Palestyńskiej. Rozpoczęło ono długie i trudne pertraktacje pokojowe, a w kolejnych latach Autonomia w co raz szerszym zakresie uznawana na arenie międzynarodowej jest za niezależne państwo.
Pod koniec XI wieku p.n.e. Izraelici zostali zjednoczeni przez Saula. Około 925 r. p.n.e. państwo izraelskie uległo rozbiciu na dwa królestwa: Izrael, uzależnione od Asyrii na przełomie IX i VIII w. oraz Judę, które zostało podbite w latach 857-856 przez Babilonię.
Po podbojach asyryjskich, babilońskich a później perskich (550-333 p.n.e.) i macedońskich Aleksandra Wielkiego w 323 r.p.n.e.) Żydzi rozprzestrzenili się po terytoriach zwycięskich imperiów. W 63 r. p.n.e. następuje podbój ziem Izraela przez Rzymian, którzy w 6 r. n.e. utworzyli tutaj prowincję zwaną Judeą.
W 66 r. n.e. Żydzi zbuntowali się przeciw władzy Rzymian, co dało początek trwającemu do 73 r. Powstaniu Zelotów. Zakończone klęskami powstania zwiększyły rozproszenie, czyli diasporę Żydów po całym imperium rzymskim. Od tego czasu terytorium dawnego państwa żydowskiego zaczęto nazywać Palestyną.
Od 395 r., po rozpadzie Imperium Rzymskiego, Palestyna wchodziła w skład Cesarstwa Bizantyjskiego, zaś w latach 634-640 została podbita przez Arabów. W ciągu kolejnych wieków nastąpiła islamizacja i arabizacja miejscowej ludności. Jerozolima stała się jednym z ważniejszych ośrodków religijnych i gospodarczych islamu.
Idee głoszone w chrześcijaństwie zachodnim o konieczności odzyskania z rąk muzułmanów Ziemi Świętej dały początek wojnom krzyżowym.
W latach 1516-1918 Palestyna znalazła się w imperium osmańskim. Utraciła przy tym swoją dawną pozycję.
W XIX wieku po fali pogromów powstała idea stworzenia państwa żydowskiego w Palestynie i przyspieszenia osadnictwa Żydów na tym terenie.
W roku 1897 odbył się pierwszy Kongres Syjonistyczny, na którym sformułowano program budowy państwa Żydów w Palestynie. W 1918 został on poparty tzw. Deklaracją Balfoura, ministra spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii, która w tym czasie, aż do 1948 r. zajmowała terytorium Palestyny.
Nasilający się w okresie międzywojennym napływ Żydów do Palestyny spotkał się z protestem rdzennej ludności arabskiej. Po II wojnie światowej ONZ zatwierdziła, zaakceptowany przez wszystkie mocarstwa, projekt podziału Palestyny na 2 państwa: arabskie i żydowskie.
Sprzeciw krajów arabskich doprowadził do wybuchu wojny arabsko-izraelskiej w latach 1948-49. W wyniku zwycięstwa państwo izraelskie powiększyło się, a pozostała część ziem, wraz ze Starym Miastem Jerozolimy została włączona do Królestwa Jordanii.
Żadne z sąsiednich państw arabskich nie uznało prawa Izraela do istnienia. Doprowadziło to ostatecznie do wybuchu kolejnej wojny sześciodniowej w 1967 r. W jej efekcie Izrael zajął Zachodni Brzeg Jordanu wraz z pozostałą częścią Jerozolimy należące do Jordanii, Wzgórza Golan należące do Syrii i Półwysep Synaj i Okręg Gazy należące do Egiptu.
Na mocy układu egipsko-izraelskiego w 1980 r. wojska izraelskie opuściły terytorium Synaju.
W grudniu 1987 r. na terenach okupowanych wybuchło powstanie antyizraelskie (tzw. intifada), zakończone dopiero podpisaniem w 1993 r. porozumienia palestyńsko-izraelskiego w sprawie utworzenia Autonomii Palestyńskiej. Rozpoczęło ono długie i trudne pertraktacje pokojowe, a w kolejnych latach Autonomia w co raz szerszym zakresie uznawana na arenie międzynarodowej jest za niezależne państwo.
Izrael na skróty
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26