Historia Grecji

Grecja jest jednym z tych krajów, których wydarzenia historyczne kształtowały kulturę i życie nie tylko Europy, ale także wpływały na cywilizacje innych kontynentów. Grecka historia jest bardzo bogata, a liczne badania archeologiczne pozwoliły zgromadzić kluczową wiedzę dotyczącą najdawniejszych dziejów kraju. Podczas wakacji w Grecji możemy podziwiać wiele starożytnych zabytków, które stanowią dziedzictwo cywilizacji. 

Historia starożytnej Grecji w skrócie

Najstarsza kultura pojawiła się na Krecie w III tysiącleciu p.n.e. i została nazwana kulturą minojską (od mitycznego króla Minosa). Jest uznawana za potężną cywilizację, która opanowała szlaki handlowe we wschodniej części Morza Śródziemnego. Zyski z handlu umożliwiły jej dynamiczny rozwój i Kreta stała się największym mocarstwem morskim w XIX-XVIII w.p.n.e. Pojawiły się wtedy też pierwsze kolonie (np. na Kyterze) i na innych wyspach Morza Egejskiego. Podczas jej panowania powstały okazałe pałace odkryte w późniejszych latach w Knossos i Fajsos. Ważne ośrodki administracyjne pojawiały również w Mykenach, Tirynsie i Argod na Peloponezie. Okres świetności nie trwał jednak wiecznie i został gwałtownie przerwany przez dwa trzęsienia ziemi i potężny wybuch wulkanu na wyspie Thira (Santorini) pomiędzy 1500 a 1450 p.n.e. Dominację przejęli przedstawiciele kultury mykeńskiej, którzy pojawili się wówczas na Peloponezie.

Pierwsze tzw. państwa-miasta (polis) ukształtowały się między IX a VIII w. p. n. e. Władze sprawowali w nich początkowo królowie lub arystokracja, ale potem sami obywatele - to właśnie wtedy powstały zaczątki demokracji. Dwoma najpotężniejszymi z nich były Sparta i Ateny, które rywalizowały ze sobą przez następne pięć wieków.

Zobacz również:

• Ateny - Top 10 atrakcji

Burzliwe lata w historii Grecji

Dalsza historia Grecji to stała walka z kolejnymi najeźdźcami, o prawo do wolności. Wprawdzie pod Maratonem w 492 r. p.n.e. i w Zatoce Salamińskiej w 480 w. p.n.e. udało się odeprzeć najazd Persów, jednak ostatecznie w 338 r. p.n.e. po bitwie pod Cheronea rodzące się imperium Macedońskie podporządkowało sobie niezależne dotąd państwa-miasta.

Grecja uległa dążącej do hegemonii Macedonii. Rozwój wspanialej kultury helleńskiej został gwałtownie zahamowany. Z drugiej jednak strony najeźdźcy, którzy podbijali militarnie Grecję przyswajali jej kulturę i przyczyniali się do rozpowszechniania jej po świecie. Tak wiec dzięki zwycięstwu Aleksandra Macedońskiego pod Cheronea kultura hellenistyczna, o korzeniach greckich rozpowszechniła się na Persję i Egipt. Trzy wieki później kultura i język grecki zdominowały całą wschodnią część Imperium Rzymskiego, ze stolicą w Bizancjum. Stało się ono w średniowieczu nowym centrum kultury greckiej. Jednak Grecja dla Bizancjum była głęboka prowincją, w dodatku nękaną różnymi najazdami: Franków, Słowian i Wenecjan. W końcu jednak i stolica imperium uległa Turkom w roku 1453. Ziemie greckie znalazły się na cztery wieki pod panowaniem osmańskim.

Grecja - historia współczesna

Po wielu walkach o niezależność w roku 1830 mocarstwa Europy Zachodniej uznały niepodległość Grecji. Stopniowo udawało się odzyskiwać coraz to nowe terytoria od upadającego Imperium Osmańskiego. Do dziś przetrwała granica grecko - turecka, ustalona po w traktacie w Lozannie w 1923. Zawarty tam pokój pogrzebał jednak marzenia na wskrzeszenie Grecji ze stolicą w Konstantynopolu, a ponadto zmusił 1,5 mln Greków do opuszczenia Azji Mniejszej. Historyczne zaszłości i animozje religijne sprawiają, ze stosunki pomiędzy Grecją a Turcją są bardzo napięte. Mimo, ze obydwa kraje formalnie są sojusznikami w NATO, już kilkakrotnie znalazły się niemal na krawędzi wojny, o kolejną bezludną wysepkę na Morzu Egejskim.

Grecja podczas II wojny światowej

Ostatnia inwazja na ziemie greckie nastąpiła w 1941 roku ze strony faszystowskich Włoch i Niemiec. Ledwo jednak skończyła się II wojna światowa, gdy Grecja z trudem zdołała uniknąć losu innych krajów wschodniej Europy. Na cztery lata kraj wplątał się bowiem w brutalna wojnę domową, w której ostatecznie pokonano komunistów, a Grecja otrzymała zachodnią pomoc w ramach planu Marshalla.

Kolejne lata nie zapewniły jej jednak całkowitego spokoju politycznego. Ostatecznie, gdy w 1974 upadł niesławny, faszyzujący reżim "pułkowników", Grecja stała się republiką i wkroczyła na drogę demokratyzacji. W 1981 roku Grecja została pełnoprawnym członkiem EWG, a następnie Unii Europejskiej.