Luksor - Przewodnik

Luksor stał się mekką turystów od czasów, kiedy w XIX w. zaczęły do niego zawijać parowce, by chętni mogli zwiedzić pozostałości Teb (stolicy Nowego Państwa) i związanych z nimi wykopalisk - skumulowanie zabytków na tym terenie jest zdumiewające. Miasto chlubi się świątynią luksorską - wdzięczną ozdobą nadmorskiego bulwaru i centralnej dzielnicy, a tuż na północ znajdują się świątynie w Karnaku - imponujący kompleks rozbudowywany przez ponad 1300 lat. Po drugiej stronie rzeki można zobaczyć zadziwiające grobowce i świątynie grobowe nekropoli Teb. Oprócz tego Luksor jest także bazą wypadową dla wycieczek do świątyń w Esna, Edfu, Denderze i Abydos, w górę i w dół Nilu. Trudno się dziwić, że w mieście, w którym 85% gospodarki opiera się na turystyce, nie można się ruszyć, nie będąc nagabywanym o wejście do sklepu, wynajęcie caleche czy wyczyszczenie butów. Niektórzy turyści, nękani i naciągani na każdym kroku, reagują z furią i zaczynają nienawidzić Luksoru. Lepiej zachować spokój i poczucie humoru, tym bardziej że można tu znaleźć prawdziwe ciepło. Gdy pozna się kilka typów postaci, miasto okazuje się operą mydlaną z obsadą liczącą tysiące aktorów. Zachowanie opanowanych właścicieli feluk i naganiaczy z bazaru, zdenerwowanych bogatych turystów i liczących każdy piastr obieżyświatów jest równie ciekawe jak zabytki.

Świątynia luksorska stoi w sercu miasta, choć nieco na uboczu. Jej podświetlone nocą wielkie kolumnady i pylony są ozdobą widoku z nabrzeża i bazaru turystycznego. Najlepiej zwiedzać ją w ciągu dnia, kiedy można dokładnie obejrzeć wszystkie szczegóły (w ciągu paru godzin), jednak warto też przyjść wieczorem, gdy wokół nie ma tylu ludzi, by chłonąć jej wyjątkową atmosferę.
Muzeum Luksorskie uzupełnia obraz historii miasta, przedstawiając niewielki, ale reprezentatywny zbiór posągów i przedmiotów grobowych z miejscowych świątyń i nekropoli tebańskiej. Muzeum jest dobrze zorganizowane, przy eksponatach umieszczono wyraźne tabliczki z opisem w języku angielskim.

Wśród prac w kamieniu znajduje się wielka głowa Amenhotepa III (z różowego granitu), piękny posąg Thotmesa III (z zielono-czarnego łupku), wizerunek Senusereta III (XII dynastia) z wielkimi uszami, alabastrowy Sobek z ludzkim ciałem i głową krokodyla oraz dwa niesamowite popiersia Amenhotepa IV (Echnatona) z jego świątyni w Karnaku. Można obejrzeć ścianę tej samej świątyni zbudowaną z niewielkich bloczków piaskowca, zwanych talatat. Użyto ich jako wypełnienia dziewiątego pylonu, gdzie odkryto je w latach 60. XX w. Po złożeniu na ścianie pojawiły się postacie Echnatona, jego żony Nefertiti i dworzan. Pozwalają zaobserwować dziwny kanon ludzkiej postaci, przyjęty w sztuce za panowania Echnatona.

Z grobowca Tutanchamona pochodzi łoże pogrzebowe, dwa modele łodzi i oszałamiająca, wyłożona złotem głowa krowy, przedstawiająca Meheturet (jeden z aspektów Hathor) - pozostałe przedmioty znajdują się w Kairze. Do innych atrakcji można zaliczyć olśniewający sarkofag damy imieniem Szepenchonsu, urny kanopskie z pokrywami w kształcie ludzkich lub zwierzęcych głów oraz posąg Amenhotepa, syna Hapu, dostojnika na dworze Amenhotepa III, który prawdopodobnie był budowniczym świątyni luksorskiej.

W nowej sali wystawione są posągi pochodzące ze skrytki w świątyni. Największe wrażenie robią rzeźby nadnaturalnej wielkości, m.in. Amenhotepa III, Tutanchamona, Ramzesa II, królowej Nefertari, Hathor i Horusa. Archeologowie nadal dyskutują, czy ukryto je na początku rzymskiej okupacji, czy 900 lat wcześniej, podczas najazdu Asyryjczyków, którzy splądrowali Teby w 664 r. p.n.e.