Split - Przewodnik
<strong>Split - informacje podstawowe: </strong>
Split - informacje podstawowe:
Liczba mieszkańców: 115 tys.
Numer kierunkowy telefonu: : 00385/21
Ważniejsze numery telefonu:
Pierwsza pomoc: 94
Policja: 92
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Split 12.00
Komunikacja miejska:
Autobus: Zapewniają komunikacje w mieście i strefie podmiejskiej
Adres informacji turystycznej: Obala narodnog preporoda 12
Historia
W miejscu dzisiejszego Splitu na początku naszej ery powstała iliryjsko - grecka osada Aspalathos. Nazwa pochodziła od aromatycznego ziela rosnącego w okolicy. Ziemie te wkrótce opanowali Rzymianie, którzy w sąsiedniej Salonie założyli centrum prowincji Ilirii.
Aspalathos zostało wybrane pod koniec III wieku przez cesarza Dioklecjana na budowę olbrzymiego pałacu. Ciekawa jest historia życia władcy. Ten syn wyzwoleńca, czyli byłego niewolnika odbył zawrotną karierę. Początkowo został legionistą, później dowódcą straży cesarskiej i konsulem. W 284 r. został wyniesiony na tron przez armię. Jako cesarz wprowadził władzę absolutną. Uwielbiał bogaty, wschodni ceremoniał. Wybrzeże Dalmacji było jego ulubionym zakątkiem w całym imperium. Po abdykacji w 305 roku zamieszkał w zbudowanym przez siebie pałacu. Po jego śmierci w 321 r. ta okazała rezydencja znalazła szczególne zastosowanie. Zsyłano tu kolejnych obalanych cesarzy lub ich rodziny.
Wraz z upadkiem cesarstwa nastały dla mieszkańców Dalmacji ciężkie czasy. Wybrzeże było nękane przez najazdy barbarzyńców. Po zburzeniu Salony przez Awarów i Słowian w 605 r. jego mieszkańcy schronili się za potężnymi murami byłej rezydencji cesarskiej, dając w ten sposób początek miastu Split, zwanego wówczas Spalato. Jan z Rawenny został wysłany do miasta, aby odtworzyć istniejące tu dawniej biskupstwo. Katedra została urządzona w dawnym mauzoleum cesarskim. Przy mieście osadzili się Słowianie.
Do budowy domów używano często elementów z dawnego pałacu. Ludność miasta uległa z czasem slawizacji, miasto weszło w skład Królestwa Chorwacji. Okresowo pozostawało pod władzą Bizancjum, bądź Węgier. Choć miasto przezywało zmienne koleje losu, to na średniowiecze przypadł jego okres świetności. Split cieszył się bowiem znaczą autonomią i był w miarę niezależny od zmieniających się często władców królestw ościennych.
W 1420 r. Split został opanowany przez Wenecję, co doprowadziło do jego upadku. Wenecjanom nie na rękę był rozwój konkurencyjnego dla niej portu. Z obawy przed Turkami miasto otoczono grubymi murami. Ci nigdy miasta nie zdobyli. Za to w 1797 r. miasto zostało przyznane Austrii i w jej granicach pozostawało aż do 1918 r.
Po I wojnie światowej na uzyskanie Splitu liczyły Włochy. Miała być to nagroda za przyłączenie się do krajów walczących z Austria. Miasto wraz z większością Dalmacji zostało jednak przyznane nowo powstałej Jugosławii. Czasy II wojny światowej przyniosły jednak miastu okupację włoską i zniszczenia.
Dziś miasto pozostaje ważnym ośrodkiem turystycznym oraz portem w niepodległej Chorwacji.
Główne atrakcje Split znany jest dobrze wszystkim miłośnikom zabytków antycznych. Znajduje się tu najlepiej zachowana w Europie Wschodniej budowla rzymska: pałac cesarza Dioklecjana z III/IV wieku.
Jako, ze Dioklecjan sam był żołnierzem, pałac został zbudowany na wzór obozu legionistów rzymskich. Cały pałac został otoczony wysokim murem, prowadziły do niego dwie bramy. Pałac był podzielony na dwie części: północna polowa stanowiła koszary i pomieszczenia administracyjne. W południowej były komnaty cesarskie i jego mauzoleum.
Pałac w granicach murów w VII wieku został zajęty i zaadoptowany na potrzeby późniejszych mieszkańców miasta. Nazywany jest dziś Stari Grad, w odróżnieniu do Novi Gradu powstałego z osady słowiańskiej. Dawne mauzoleum cesarza zostało zamienione w VII wieku na katedrę św. Domusa. Sarkofag cesarski przestał istnieć już wcześniej. Jest to okazała, ośmioboczna budowla przykryta kopula. Wewnątrz znajduje się wiele arcydzieł rzeźbiarstwa średniowiecznego począwszy od drzwi katedralnych po ołtarz św. Anastazego.
Stosunkowo najlepiej zachowaną częścią dawnego pałacu jest perystyl. Składa się z monumentalnych kolumn korynckich. W dawnych komnatach cesarskich urządzono w XVI i XVII wieku dwie kaplice. Dawna świątynia Jowisza, została natomiast w średniowieczu zamieniona w baptysterium. Znajduje się w nim okazały sarkofag biskupa Jana z Rawenny. W obrębie murów dawnego pałacu powstało także wiele dworów kupieckich. Najokazalszy z nich to barokowy Palac Cindro. Starówka w Splicie jest dzisiaj ciekawą mieszaniną stylów i budowli z różnych okresów.
Muzea i galerie.
Muzeum Morskie, mieści się w fortecy Ucisku - w środku znajduje się m.in. cenna kolekcja dawnych map wojennych.
Galeria Ivana Meštrovicia, Šetalište Meštrovicia 46 - galeria znanego rzeźbiarza ekspresjonisty w budynku, w którym artysta zamierzał spędzić ostatnie lata życia
Muzeum Miejskie - mieści w Palacu Papalicia z XV wieku w Starym Gradzie. Prezentuje eksponaty z bogatej historii miasta.
Zakupy
Koło fortecy Ucisku znajduje się jedno z większych centrów handlowych w całym kraju: Koteks. Wiele małych sklepików z pamiątkami znajduje się natomiast w uliczkach Starego Gradu. Typowymi pamiątkami z miasta są dalmatyńskie koronki. Można tu też nabyć inne ciekawe wyroby rzemiosła. Warto kupić rzeźby z drewna, ręczne hafty oraz ubrania ze skóry i wełny.
Gdzie zjeść
-Burek Bar, Domaldova 6 - bar w którym można zjeść dania kuchni chorwackiej, w tym popularnego w całej dawnej Jugosławii burka z jogurtem.
-Pizzeria Koteks, centrum handlowe Koteks - można tu zjeść nie tylko włoską pizzę i spaghetti, ale też dania narodowej kuchni chorwackiej.
-Konoba kod Joze, Sredmanuska 4 - przyjemny lokal podający dania kuchni regionalnej.
Rozrywka
Miasto ożywa w okresie letnim. Napływ turystów sprawia, że wiele rozrywek jest organizowanych specjalnie z myślą o nich. Największe dyskoteki - Metropol - odbywają się w centrum handlowym Koteks. Kto woli zabawę w bardziej kameralnej atmosferze powinien odwiedzić jedną z licznych kawiarni i klubów w Starym Gradzie. W niektórych z nich można posłuchać dobrej muzyki.
Latem najwięcej koncertów i przedstawień odbywa się na wolnym powietrzu na starym mieście lub przy promenadzie nad morzem. Jednak ciekawie w Splicie może być także w zimie. Przed rozpoczęciem Wielkiego Postu ulice miasta świętują karnawał.
Warto sprawdzić oferty na wakacje - Last Minute w Chorwacji
Zobacz również:
Numer kierunkowy telefonu: : 00385/21
Ważniejsze numery telefonu:
Pierwsza pomoc: 94
Policja: 92
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Split 12.00
Komunikacja miejska:
Autobus: Zapewniają komunikacje w mieście i strefie podmiejskiej
Adres informacji turystycznej: Obala narodnog preporoda 12
Historia
W miejscu dzisiejszego Splitu na początku naszej ery powstała iliryjsko - grecka osada Aspalathos. Nazwa pochodziła od aromatycznego ziela rosnącego w okolicy. Ziemie te wkrótce opanowali Rzymianie, którzy w sąsiedniej Salonie założyli centrum prowincji Ilirii.
Aspalathos zostało wybrane pod koniec III wieku przez cesarza Dioklecjana na budowę olbrzymiego pałacu. Ciekawa jest historia życia władcy. Ten syn wyzwoleńca, czyli byłego niewolnika odbył zawrotną karierę. Początkowo został legionistą, później dowódcą straży cesarskiej i konsulem. W 284 r. został wyniesiony na tron przez armię. Jako cesarz wprowadził władzę absolutną. Uwielbiał bogaty, wschodni ceremoniał. Wybrzeże Dalmacji było jego ulubionym zakątkiem w całym imperium. Po abdykacji w 305 roku zamieszkał w zbudowanym przez siebie pałacu. Po jego śmierci w 321 r. ta okazała rezydencja znalazła szczególne zastosowanie. Zsyłano tu kolejnych obalanych cesarzy lub ich rodziny.
Wraz z upadkiem cesarstwa nastały dla mieszkańców Dalmacji ciężkie czasy. Wybrzeże było nękane przez najazdy barbarzyńców. Po zburzeniu Salony przez Awarów i Słowian w 605 r. jego mieszkańcy schronili się za potężnymi murami byłej rezydencji cesarskiej, dając w ten sposób początek miastu Split, zwanego wówczas Spalato. Jan z Rawenny został wysłany do miasta, aby odtworzyć istniejące tu dawniej biskupstwo. Katedra została urządzona w dawnym mauzoleum cesarskim. Przy mieście osadzili się Słowianie.
Do budowy domów używano często elementów z dawnego pałacu. Ludność miasta uległa z czasem slawizacji, miasto weszło w skład Królestwa Chorwacji. Okresowo pozostawało pod władzą Bizancjum, bądź Węgier. Choć miasto przezywało zmienne koleje losu, to na średniowiecze przypadł jego okres świetności. Split cieszył się bowiem znaczą autonomią i był w miarę niezależny od zmieniających się często władców królestw ościennych.
W 1420 r. Split został opanowany przez Wenecję, co doprowadziło do jego upadku. Wenecjanom nie na rękę był rozwój konkurencyjnego dla niej portu. Z obawy przed Turkami miasto otoczono grubymi murami. Ci nigdy miasta nie zdobyli. Za to w 1797 r. miasto zostało przyznane Austrii i w jej granicach pozostawało aż do 1918 r.
Po I wojnie światowej na uzyskanie Splitu liczyły Włochy. Miała być to nagroda za przyłączenie się do krajów walczących z Austria. Miasto wraz z większością Dalmacji zostało jednak przyznane nowo powstałej Jugosławii. Czasy II wojny światowej przyniosły jednak miastu okupację włoską i zniszczenia.
Dziś miasto pozostaje ważnym ośrodkiem turystycznym oraz portem w niepodległej Chorwacji.
Główne atrakcje Split znany jest dobrze wszystkim miłośnikom zabytków antycznych. Znajduje się tu najlepiej zachowana w Europie Wschodniej budowla rzymska: pałac cesarza Dioklecjana z III/IV wieku.
Jako, ze Dioklecjan sam był żołnierzem, pałac został zbudowany na wzór obozu legionistów rzymskich. Cały pałac został otoczony wysokim murem, prowadziły do niego dwie bramy. Pałac był podzielony na dwie części: północna polowa stanowiła koszary i pomieszczenia administracyjne. W południowej były komnaty cesarskie i jego mauzoleum.
Pałac w granicach murów w VII wieku został zajęty i zaadoptowany na potrzeby późniejszych mieszkańców miasta. Nazywany jest dziś Stari Grad, w odróżnieniu do Novi Gradu powstałego z osady słowiańskiej. Dawne mauzoleum cesarza zostało zamienione w VII wieku na katedrę św. Domusa. Sarkofag cesarski przestał istnieć już wcześniej. Jest to okazała, ośmioboczna budowla przykryta kopula. Wewnątrz znajduje się wiele arcydzieł rzeźbiarstwa średniowiecznego począwszy od drzwi katedralnych po ołtarz św. Anastazego.
Stosunkowo najlepiej zachowaną częścią dawnego pałacu jest perystyl. Składa się z monumentalnych kolumn korynckich. W dawnych komnatach cesarskich urządzono w XVI i XVII wieku dwie kaplice. Dawna świątynia Jowisza, została natomiast w średniowieczu zamieniona w baptysterium. Znajduje się w nim okazały sarkofag biskupa Jana z Rawenny. W obrębie murów dawnego pałacu powstało także wiele dworów kupieckich. Najokazalszy z nich to barokowy Palac Cindro. Starówka w Splicie jest dzisiaj ciekawą mieszaniną stylów i budowli z różnych okresów.
Muzea i galerie.
Muzeum Morskie, mieści się w fortecy Ucisku - w środku znajduje się m.in. cenna kolekcja dawnych map wojennych.
Galeria Ivana Meštrovicia, Šetalište Meštrovicia 46 - galeria znanego rzeźbiarza ekspresjonisty w budynku, w którym artysta zamierzał spędzić ostatnie lata życia
Muzeum Miejskie - mieści w Palacu Papalicia z XV wieku w Starym Gradzie. Prezentuje eksponaty z bogatej historii miasta.
Zakupy
Koło fortecy Ucisku znajduje się jedno z większych centrów handlowych w całym kraju: Koteks. Wiele małych sklepików z pamiątkami znajduje się natomiast w uliczkach Starego Gradu. Typowymi pamiątkami z miasta są dalmatyńskie koronki. Można tu też nabyć inne ciekawe wyroby rzemiosła. Warto kupić rzeźby z drewna, ręczne hafty oraz ubrania ze skóry i wełny.
Gdzie zjeść
-Burek Bar, Domaldova 6 - bar w którym można zjeść dania kuchni chorwackiej, w tym popularnego w całej dawnej Jugosławii burka z jogurtem.
-Pizzeria Koteks, centrum handlowe Koteks - można tu zjeść nie tylko włoską pizzę i spaghetti, ale też dania narodowej kuchni chorwackiej.
-Konoba kod Joze, Sredmanuska 4 - przyjemny lokal podający dania kuchni regionalnej.
Rozrywka
Miasto ożywa w okresie letnim. Napływ turystów sprawia, że wiele rozrywek jest organizowanych specjalnie z myślą o nich. Największe dyskoteki - Metropol - odbywają się w centrum handlowym Koteks. Kto woli zabawę w bardziej kameralnej atmosferze powinien odwiedzić jedną z licznych kawiarni i klubów w Starym Gradzie. W niektórych z nich można posłuchać dobrej muzyki.
Latem najwięcej koncertów i przedstawień odbywa się na wolnym powietrzu na starym mieście lub przy promenadzie nad morzem. Jednak ciekawie w Splicie może być także w zimie. Przed rozpoczęciem Wielkiego Postu ulice miasta świętują karnawał.
Warto sprawdzić oferty na wakacje - Last Minute w Chorwacji
Zobacz również:
- Polecane hotele w Splicie z opiniami naszych klientów
Chorwacja na skróty
Regiony:
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26