Sofia - Przewodnik

<strong>Informacje podstawowe: </strong>

Pogoda w Sofii

Dzisiaj, 24.11 4°C
Informacje podstawowe: Liczba mieszkanców: 1,1 mln
Polska ambasada: ul. Chan Krum 46, tel. 9815749, 9815382
Numer kierunkowy telefonu: 00359/2
Wazniejsze numery telefonu:
Policja: 166
Pierwsza pomoc: 150
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Sofia: 13.00
Komunikacja miejska:

Tramwaj: to podstawa komunikacji w miescie
Trolejbus: uzupelnia siec tramwajowa
Autobus: uzupelnia siec tramwajowa, zwlaszcza w okolicach podmiejskich. Do portu lotniczego Wrazdebna dojezdzaja autobusy 84 i 284 z przystanku przy bulwarze Cara Oswoboditela.
Taksówka minibus: trasy, jakimi kursuja, wypisane maja na szybach. Zwykle czekaja przed dworcem kolejowym oraz na wielu przystankach autobusowych i tramwajowych. Oplata 2 razy wyzsza niz cena biletu autobusowego.
Adres informacji turystycznej: Krajowe Centrum Informacji, na Swetej Sofiji 1.


Historia

Historia miasta siega przynajmniej poczatków naszej ery. Miasto zostalo zalozone przez Rzymian jako Colonia Ulpia na miejscu starszej osady Traków - Serdica. W IV wieku stalo sie ulubiona rezydencja Konstantyna Wielkiego. Z tego czasu pochodzi wiekszosc zachowanych reliktów budowli starozytnych.

Z czasem zaczely sie w nim osiedlac ludy slowianskie, które nazwaly miasto Sredec. W 808 r. opanowane przez wojska chana Kruma, zostalo wlaczone do panstwa Bulgarów. Wraz z jego upadkiem miasto znalazlo sie w 1018 r. na ponad 180 lat pod wladza Bizancjum i bylo nazwane Triadica.

Od konca XII wieku miasto znów znalazlo sie w odnowionym Carstwie Bulgarów, przezywajacym szczyt swej potegi. Od poteznej, pochodzacej z VI wieku bazyliki sw. Zofii zaczela sie z czasem przyjmowac obecna nazwa miasta.

Swa pozycje miasto zawdziecza kolejnym najezdzcom - Turkom - którzy opanowali kraj i Sofie w 1392 r. Urzadzili tu centrum administracyjne na wszystkie podbijane kraje Europy Poludniowo - Wschodniej.

W XVI wieku w Sofii, siedzibie namiestnika sultana, bylo 11 duzych i ponad 100 malych meczetów. Wraz z upadkiem imperium osmanskiego upadlo takze miasto. W roku 1878, gdy odbito je z rak tureckich, liczylo zaledwie 20 tys. mieszkanców.

Niemniej wlasnie Sofie wybrano jako stolice niepodleglej Bulgarii. Miasto przezylo okres szybkiego rozwoju. Zmienilo charakter z orientalnego na europejskie. Podczas II wojny swiatowej miasto zostalo powaznie zniszczone na skutek nalotów aliantów.

Po wojnie, w komunistycznej Bulgarii zdecydowano sie przebudowac caly uklad urbanistyczny wzorujac sie na Moskwie. W centrum wytyczono plac Lenina, odpowiednik placu Czerwonego. Otoczono go socrealistycznymi budynkami rzadowymi. W trzech kierunkach wytyczono szerokie arterie komunikacyjne.

W ostatniej dekadzie, która w przypadku calej Europy Centralnej i Wschodniej jest czasem glebokich przemian Sofia stara sie odnalezc swoje nowe oblicze metropolii polozonej na styku kultur.


Glówne atrakcje

Pomimo wielu zniszczen i przebudów w miescie zachowaly sie zabytki niemal ze wszystkich okresów historycznych. Z czasów rzymskich zachowaly sie pozostalosci ulicy i murów obronnych. Z IV wieku pochodzi najstarsza swiatynia Bulgarii - cerkiew sw. Jerzego.

Pod wzgledem wielkosci i swietnosci wszystkie koscioly przewyzsza bazylika sw. Zofii (bazylika-cerkiew Sweta Sofia). Zbudowano ja na przelomie V/VI wieku. Przez wieki pelnila funkcje bulgarskiej cerkwi metropolitarnej, choc Turcy zamienili ja w okresie swego panowania w XVI w. na meczet, zwany Sijausz dzamija.

Z czasów tureckich zachowaly sie laznie tureckie, a takze meczety: Bujuk Dzamija, Bania Baszi - Dzamija, (pokryta wersetami z Koranu) i Czarna Dzamija - obecnie cerkiew Sedmoczislenici ( sw. Cyryla, sw. Metodego oraz ich pieciu uczniów). W tych czasach chrzescijanie mogli wznosic tylko niewielkie, niewyrózniajace sie cerkiewki, np. cerkiewka sw. Petki Semardzijskiej z XV-wiecznymi freskami postaci biblijnych.

Po odzyskaniu niepodleglosci Bulgarzy kladli duzy nacisk na nadanie swietnosci swojej stolicy. Do ciekawszych budowli z tego okresu nalezy Sobór Aleksandra Newskiego. Zbudowano go w podziece dla Rosji, która wyzwolila Bulgarie z niewoli Tureckiej. Z tego okresu pochodza takze neoklasycystyczne budowle palacu carskiego, Uniwersytetu Sofijskiego im. Klimenta Ochrydzkiego i teatru Wazowa.

W poblizu uniwersytetu znajduje sie Doktorska Gradina (Ogród Lekarzy). Tam tez na Pomniku Lekarzy z 1883 r. wyryto 528 nazwisk (w tym polskich) sanitariuszy i lekarzy, którzy zgineli w wojnie rosyjsko-tureckiej na ziemi bulgarskiej.

Przy ulicy Egzarchy Josifa wznosi sie odnowiona Synagoga Sofijska, z 1909 r., najwieksza sefardyjska synagoga w Europie. Zbudowana dla potomków Zydów przybylych z Hiszpanii. Zaprojektowano ja na wzór synagogi w Wiedniu ( zniszczonej przez nazistów podczas wojny).

Na terenie Sofii juz w II w. Rzymianie budowali termy, wykorzystujac gorace zródla mineralne. Wody mineralne wykorzystuje sie do dzis, zwlaszcza w Sofijskiej Lazni Mineralnej, zbudowanej w 1913 r. w stylu bulgarskiego odrodzenia narodowego.
Wszystkie najwazniejsze zabytki sa skupione na dosyc niewielkiej powierzchni sródmiescia. Otacza je czesto nieciekawa socrealistyczna zabudowa, która tez jest juz swoistym pomnikiem minionych czasów.

Nad miastem góruje masyw Witoszy - glówne miejsce wypoczynku Sofijczyków. Znajduja sie w nim osrodki narciarskie: Aleko i Wetrowala. Na zachód od Sofii, w górach Lulin leza uzdrowiska: Bankia, Gorna Bania i Panczarewo.


Muzea i galerie.

Muzeum Etnograficzne - znajduje sie w dawnym palacu carskim, prezentuje ciekawa kulture ludowa Bulgarii.
Muzeum Archeologiczne - miesci sie w dawnym meczecie Bujuk Dzamija, pokazuje eksponaty z bogatej historii miasta i kraju.

Cerkiewne Muzeum Historyczno-Archeologiczne, miesci sie w Akademii Teologicznej sw. Klimenta Ochrydzkiego, przy placu Sweta Nedela 19. Prezentuje zbiory kultury bulgarskiej, liczace ponad 10 tys. eksponatów: najstarsze ikony, rekopisy, starodruki, a takze drewniane rzezby, metalowe rzezbione krzyze i relikwiarze. Najstarsza ikona pochodzi z X w. - ukazuje sw. Jerzego i sw. Dymitra na koniach.
Narodowe Muzeum Historyczne, ul. Witosza 2, prezentuje skarby sztuki Tracji, m.in. kolekcja zlotej bizuterii datowanej na IV w. p.n.e.
Oddzial Sztuki Starobulgarskiej - miesci sie w podziemiach cerkwi Aleksandra Newskiego, oferuje stala wystawe prezentujaca ikony, starodruki, naczynia liturgiczne oraz malowidla scienne.
Narodowa Galeria Malarstwa, miesci sie w dawnym palacu carskim, prezentuje zbiory malarstwa bulgarskiego, jak równiez wloskiego, meksykanskiego, japonskiego oraz mistrzów flamandzkich.


Zakupy

W sklepie z bulgarska sztuka ludowa “Zadruga", przy bulwarze Witosza, mozna kupic m.in.: tradycyjnie haftowane bluzki i sukienki, serwety, posciel, kobierce, wyroby garncarskie i kowalstwa artystycznego w metalu i miedzi, galanterie skórzana i srebrna bizuterie. Wyroby rekodzielnicze i pamiatki oferowane sa równiez na bazarach.

W licznych sklepach tego typu, a takze na bazarach mozna nabyc plyty i kasety z bulgarska muzyka ludowa.

Bardzo duzy wybór wysmienitych win bulgarskich oraz rakiji mozna znalezc w specjalnych sklepach z winami, a i niemniejszy zestaw gatunków win jest w wielu sklepach z artykulami spozywczymi.

W swieze warzywa i produkty spozywcze zaopatrzyc sie mozna na Targowisku przy bulwarze Stefana Stambolowa, a takze na straganach przy cerkwi Sedmoczislenici na Grafa Ignatiewa. Najwiecej jest tam jednak owoców: arbuzów, melonów, fig, granatów, pomaranczy i mandarynek. Zakupy mozna równiez zrobic w minimarketach “Sozopol" i “Lucky Magazini".


Gdzie zjesc

Winarna, przy bulwarze Stambolijskiego 29 - przytulna mechana (karczma), oferujaca dania bulgarskie (musaki, gjuwecze) i wspaniale wino.
Trops Kyszta przy Syboma 5 - nowoczesna, tania, bardzo popularna restauracja samoobslugowa, oferujaca dania bulgarskie.
Eddy's Tex Mex Diner, ul. Witosza 4 - nowoczesna, mala restauracja, serwujaca kuchnie meksykanska. Przy okazji posluchac mozna rockowych przebojów w wykonaniu najlepszych zespolów mlodziezowych Sofii.
Baj Genczo, ul.Kniazia Dondukowa 15 - serwuje tradycyjne potrawy bulgarskie (czorby, musaki, boza) i wina wlasnej produkcji. Dostepne menu w jezyku angielskim.
Tai Pan, przy Alabina 46 - restauracja chinska, oferuje bogaty zestaw potraw. Dostepne menu w jezyku angielskim
Warszawa, przy Cara Oswoboditela 12 - kawiarnia polska


Rozrywka

Atrakcja sa wystepy folklorystyczne, które odbywaja sie w kazdy letni wieczór o 21.00, w “mechana Wodenicata" w osiedlu Dragalewci (autobus 66 lub 93), tel. 671058. Podczas wystepów serwowane sa typowe, tradycyjne potrawy bulgarskie.

Muzyki na zywo od czasu do czasu mozna posluchac w klubach, m.in. w Art. Club, przy Ivana Asena II 6, w poblizu Mostu Orlów lub w mlodziezowym pubie Birarija Szwejk, naprzeciwko Narodowego Muzeum Historycznego. Najbardziej kultowy nocny lokal Sofii to klub jazzowy La Strada, przy Szesti Septemwri 4, gdzie odbywaja sie wystepy miejscowych i zagranicznych kapel jazzowych. Jazz gra sie tez w Franke's Jazz Club/Piano Bar, w poblizu bulwaru Witosza. Muzyków, a takze Cyganów spotkac mozna na samym bulwarze Witosza, siedzac w jednej z kawiarni przy stolikach wystawionych na zewnatrz.

Najchetniej odwiedzana przez mlodziez dyskoteka to Disco Jalta, ul. Aksakowa 31. Popularna jest równiez dyskoteka Angel Club, przy Narodni Sabranie 9. Charakterystyczne jest tu to, ze na dyskotekach mozna uslyszec w wiekszosci wspólczesna muzyke bulgarska. Choc dyskotekowa, muzyka ta ma typowo slowianskie brzmienie z tureckimi akcentami. Coraz wiecej jednak gra sie na dyskotekach zachodniej muzyki disco i rock. Najczestsze i najlepsze sa dyskoteki weekendowe. Latem mlodziez bawi sie niemal codziennie.

Nieco powazniej wieczór mozna spedzic na spektaklu w Narodowym Teatrze Akademickim Opery i Baletu, przy ul. Wrabcza lub w Macedonskim Narodowym Teatrze Muzycznym, przy bulwarze Wasyla Lewskiego. Klasyke dramaturgii bulgarskiej prezentuje Narodowy Teatr im. Iwana Wazowa, przy Wasyla Lewskiego 5. W lipcu i sierpniu, gdy teatry sa nieczynne, codzienne spektakle oferuje Palac Kultury. Tam tez, w sali koncertowej odbywaja sie liczne koncerty, glównie muzyki powaznej. Wiele koncertów, równiez muzyki innych gatunków, organizuje sie w Zala Bylgaria, przy Aksakowa 3.

Przy Cara Oswoboditela 12 znajduje sie Osrodek Kultury Polskiej z polskim sklepem i kawiarnia o nazwie Warszawa.

Dla zainteresowanych zwiedzeniem Sofii polecamy oferty na wczasy w Bułgarii.

Bułgaria na skróty