Opis
Administracyjną stolicą
Istrii ustanowiono
Pazin, ale nie ulega wątpliwości, że najbardziej liczy się 60-tysięczna
Pula na południowo-wschodnim krańcu półwyspu. To jednocześnie ośrodek turystyczny, przemysłowy i duże centrum komunikacyjne, prawdopodobnie
najstarsze miasto na chorwackim wybrzeżu Adriatyku.
Historia Puli Symbolem
Puli jest świetnie zachowany rzymski
amfiteatr, ale zanim przybyli tu Rzymianie, pobliskie
Nesactium było stolicą Histrów-Ilirów.
Pulę otaczały niegdyś mury obronne, a do miasta można było wejść przez jedną z dziesięciu bram. Chroniony fortyfikacjami obszar obejmował w ogólnych zarysach teren obecnej starówki. Amfiteatr Rzymianie zbudowali poza ówczesnym miastem. Mury obronne zostały rozebrane w XIX w.; pozostały z nich tylko fragmenty między Podwójną Bramą (wejście do Muzeum Archeologicznego) a ul. Gardini.
Zwiedzanie Na przełomie tysiącleci Rzymianie zbudowali przy Forum dwie bliźniacze świątynie, z których jedna -
świątynia Augusta - nadal stoi przy północnej pierzei placu (Augustov hram). Sześć 8-metrowej wysokości kolumn z korynckimi głowicami podtrzymuje trójkątny fronton wieńczący przedsionek świątyni. Podwyższają ją kamienne schody.
W swojej historii budowla była miejscem pogańskiego kultu, kościołem chrześcijańskim, a nawet magazynem zboża. Zniszczoną w 1944 r. świątynię poddano rekonstrukcji, a obecnie można w niej obejrzeć kolekcję kamiennych i brązowych rzeźb.
Z drugiej rzymskiej świątyni, dedykowanej
Dianie, przetrwała tylko tylna ściana wbudowana w dom rady miejskiej.
Ratusz (Gradska palača; Żupanija Istarska; Forum 1) powstał w 1296 r. w stylu gotyckim, ale fasada i loggia pochodzą już z XVII w. W ścianę frontową budynku wmurowano stare herby i fragmenty rzeźb. W ratuszu działa galeria Diana (pn.-pt. 10.00-13.00 i 18.00-20.00, sb. 10.00-13.00).
Niedaleko Forum (dojście z placu ul. Kandlerovą) wznosi się
katedra (7.00-12.00 i 16.00-18.00), duża trójnawowa budowla o konstrukcji bazyliki. Rzymianie zbudowali w tym miejscu
świątynię Jowisza, zastąpioną w następnych stuleciach przez kościół chrześcijański. Obecny kształt budowla zyskała w XV i XVI w. Zachowały się w niej wczesnochrześcijańskie mozaiki podłogowe z przełomu V i VI w., a także marmurowy sarkofag z III w., wbudowany w ołtarz.
Na wschodnim krańcu spacerowego deptaka stoi
Łuk Sergiusza (Slavoluk Sergijevaca), wysoki na ok. 8 m, zbudowany w porządku korynckim. Ufundowała go w latach 27-29 p.n.e. Salvia Postuma Sergi, chcąc uczcić trzech braci sprawujących wysokie urzędy.
Amfiteatr Rzymianie wznieśli w I w. n.e., za rządów cesarza Wespazjana, poza ówczesnym miastem. W amfiteatrze organizowano walki gladiatorów, także z dzikimi zwierzętami, w początkach chrześcijaństwa ginęli tu wyznawcy nowej wiary; widownia mogła pomieścić ponad 20 tys. widzów.
Budowla ma owalny kształt (100 na 130 m) i jest szóstym pod względem wielkości zachowanym rzymskim amfiteatrem. Dwie kondygnacje arkad i piętro z prostokątnymi otworami tworzą ażurową ścianę wysoką na 33 m, wewnątrz której zbudowano arenę, ławki dla publiczności, pomieszczenia dla obsługi i gladiatorów oraz klatki dla zwierząt. Schody dla publiczności ukryto w czterech wieżach.