Sycylia – poznaj ciekawostki o największej wyspie Morza Śródziemnego

Sycylia to piękna, zielona wyspa, otoczona aż trzema morzami: Jońskim, Tyrreńskim i Śródziemnym, nad którymi góruje majestatyczny wulkan Etna. Ten region Europy zachwyca nie tylko słoneczną pogodą, ale też niezwykłą historią i kulturą.

Liczne zabytki, pamiętające czasy starożytne, a także niezwykli mieszkańcy i ich gościnność, czynią Sycylię idealnym kierunkiem na wakacje. Wybierając się na tę piękną, włoską wyspę, warto poznać ciekawe fakty na jej temat i odkryć Sycylię z mniej popularnej, ale niezwykle interesującej strony.

Festiwal filmowy w Taorminie  

Mało kto wie, ale od ponad 70 lat jest to jeden z najważniejszych festiwali filmowych w Europie, nazywany „włoskim Cannes”. Odbywa się co roku w lipcu, a malownicze miasteczko Taormina staje się wówczas europejską stolicą kinematografii, odwiedzaną przez największe gwiazdy oraz filmowców z całego świata. W całym mieście odbywają się liczne imprezy, spotkania i wernisaże. Główne rozdanie nagród odbywa się w starożytnym teatrze greckim, ze spektakularnym widokiem na Morze Jońskie oraz na wulkan Etna.

W dotychczasowych edycjach festiwalu w Taorminie gościły największe gwiazdy filmowe, Elizabeth Taylor, Marlon Brando, Sophia Loren, Audrey Hepburn, a także Robert De Niro, Tom Cruise, Sharon Stone, Nicole Kidman, Kevin Spacey czy Angelina Jolie. Festiwal ten jest niezwykłym połączeniem sztuki filmowej i włoskiej tradycji, która wiąże się z gościnnością, znakomitą kuchnią oraz bogatym życiem towarzyskim.

Słynni Sycylijczycy – ludzie znani z historii

Sycylia może się poszczycić wieloma wybitnymi postaciami, które miały swój udział w tworzeniu światowej historii, kultury, nauki i sztuki. Jednym z najbardziej znanych Sycylijczyków jest laureat literackiej Nagrody Nobla Luigi Pirandello, który został nią wyróżniony w 1934 roku. Pisarz znany był z nowatorskiego ujęcia dramatu, w którym ukazywał złożoną ludzką naturę. Słynnym Sycylijczykiem jest Giovanni Falcone, włoski sędzia, który zyskał sławę na całym świecie, jako niewzruszony pogromca struktur mafijnych. Jego wieloletnie starania i upór doprowadziły do historycznego procesu przeciwko włoskiej mafii w latach 80-tych. Niestety, za swoją odwagę zapłacił najwyższą cenę, bowiem zginął w zamachu, zorganizowanym przez ugrupowanie przestępcze w 1992 roku.

Sycylia jest także ojczyzną gwiazd ze świata muzyki i kina. Słynny kompozytor Vincenzo Bellini, twórca oper takich jak „Norma” czy „Purytanie” był Sycylijczykiem, podobnie jak uwielbiany przez publiczność na całym świecie artysta i piosenkarz Frank Sinatra, którego rodzina wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.

Il Moro – symbol zawiedzionej miłości

Często spotykanym na wyspie elementem dekoracyjnym są słynne, ręcznie malowane ceramiczne głowy, ukazujące mężczyznę, zwane „Il Moro”. Według legendy, sięgającej jeszcze czasów średniowiecza, piękna Sycylijka z Palermo, zakochała się bez pamięci w młodym Maurze (z włoskiego „Moro”). Gdy w trakcie burzliwego romansu wyszło na jaw, że ukochany ma żonę i dzieci, dziewczyna w przypływie zazdrości zabiła go i ucięła mu głowę, z której zrobiła... doniczkę. Gdy wyrosły z niej kwiaty, zostało to uznane za cud i do dziś głowa Il Moro jest obecna w kulturze Sycylii jako symbol nieszczęśliwej miłości i zdrady, który ma być także przestrogą dla innych. To także popularna pamiątka, a doniczki w kształcie głowy niewiernego młodzieńca można spotkać niemal w każdym sklepie z suwenirami.

Sycylijskie przysmaki – arancini, cannoli i granita

Kuchnia sycylijska to fuzja wielu tradycji – zarówno znakomitej kuchni śródziemnomorskiej, jak i afrykańskich, hiszpańskich czy arabskich wpływów. Z tego też względu, Sycylia może poszczycić się znakomitym dziedzictwem kulinarnym, a wielu kucharzy na wyspie posiada zaszczytne wyróżnienie, jakim są gwiazdki Michelin. Będąc na wakacjach na Sycylii, warto spróbować arancini – czyli smażonych kulek ryżowych, wypełnionych nadzieniem, najczęściej mięsnym lub z serowym. Kolejnym przysmakiem, znanym niemal na całym świecie są słodkie cannoli, rurki z chrupiącego ciasta wypełnione kremem z ricotty, posypane pistacjami, czekoladą lub skórką z cytrusów. Popularna jest również granita – płynny deser na bazie rozdrobnionego lodu z dodatkiem soku z limonki lub kawy, serwowany z typową sycylijską brioszką.

• Co ciekawe – Sycylijczycy słyną także z wybornych lodów, które na wyspie są serwowane właśnie w słodkiej maślanej bułce (brioche).

Etna – najbardziej niespokojny wulkan na świecie

Widok dymiącego wulkanu to stały element krajobrazu Sycylii. I choć co jakiś czas świat obiegają wiadomości o grożącym wyspie wybuchu, Sycylijczycy bardzo się tym nie przejmują, żyjąc spokojnie na jednym z najbardziej aktywnych sejsmicznie terenów na świecie. Ciekawostką jest fakt, że licząca ok. 3 357 metrów wysokości Etna, zmienia rozmiary niemal po każdym wybuchu. W okolicy wulkanu znajdują się także liczne szlaki turystyczne, skąd roztaczają się zachwycające widoki na wybrzeże. Zimą Etna to także popularny ośrodek narciarski, który jest ciekawą alternatywą dla alpejskich stoków. Fascynująca jest także historia Etny– starożytni Grecy wierzyli, że w jej ognistym wnętrzu mieszkał bóg Hefajstos a także cyklop Polifem – syn boga mórz i oceanów Posejdona.

Patronka wyspy to Święta Agata

Do najważniejszych świąt na Sycylii należy Festa di Sant’Agata, czyli święto patronki Sycylii, Katanii i kobiet karmiących - Świętej Agaty. Tradycyjnie jest ono obchodzone w lutym, gdy odbywają się procesje z figurą świętej, przy akompaniamencie tradycyjnej muzyki, modlitwach i śpiewach. Przybywający do Katanii pielgrzymi i duchowni, często przemierzają ulicę w białych szatach i boso, na znak pokuty, co stanowi niecodzienny widok. Warto wybrać się na ferie zimowe na Sycylię i wziąć udział w tych widowiskowych obchodach - w tym czasie na wyspie odbywają się liczne targi uliczne, koncerty oraz pokazy fajerwerków.

Sycylijskie marionetki

Tradycja teatrzyków marionetkowych zwanych „Opera dei Pupi” sięga jeszcze czasów średniowiecza, gdy w ten sposób opowiadano historie o bohaterach i dawne legendy. Do dziś w wielu miejscach na wyspie, szczególnie przy okazji lokalnych uroczystości, można zobaczyć mini teatry marionetek, które bawią dzieci i dorosłych. Te ręcznie rzeźbione lalki to także symbol sycylijskiej kultury. W Palermo i Katanii do dziś istnieją teatry, których tradycja sięga kilku pokoleń, a Opera di Pupi zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Średniowieczny festiwal Palio dei Normanni

Sycylia to kraina z wieloma dawnymi tradycjami. Jedną z nich są obchody średniowiecznego festiwalu Palio dei Normanni w Piazza Armerina. Upamiętnia on zdobycie wyspy przez Normanów w 1061 roku i trwa kilka dni. To bardzo widowiskowa impreza, którą z pewnością warto zobaczyć - uczestnicy festiwalu noszą stroje z epoki, biorą udział w inscenizowanych bitwach i turniejach rycerskich. Festiwal niemal przenosi uczestników w czasie, stając się okazją do lepszego poznania niezwykłej historii Sycylii.

Ceramika z Caltagirone

To sycylijskie miasteczko słynie z produkcji ceramiki i jednej z najstarszych tradycji rzemieślniczych wyspy. Charakterystyczne kolorowe talerze, misy i figurki z sycylijskimi wzorami są małymi dziełami sztuki, bowiem każdy przedmiot jest wykonywany ręcznie i ozdabiany tradycyjnymi motywami. W Caltagirone znajduje się także słynna „Scala di Santa Maria del Monte” – ozdobione tysiącami kafelków schody z ceramiki. Wyroby z Caltagirone można podziwiać w wielu aranżacjach wnętrz i obiektów na całej wyspie, jest to bowiem znany i ceniony przez architektów dodatek. Na Sycylii możemy spotkać piękne rezydencje, wykończone niezwykłymi i kolorowymi wzorami, które już na stałe wpisały się w sycylijską architekturę.

Świątynie i ruiny Agrygentu

Agrygent to niezwykłe miasto, w którym zachowało się wiele śladów antycznej Grecji, w tym Valle dei Templi, zwana Doliną Świątyń. Znajdują się tu jedne z najlepiej zachowanych na świecie greckich ruin, datowane na V wiek p.n.e. - w tym słynna Świątynia Konkordii. To zachwycająca budowla w stylu doryckim, podobna do Panteonu w Atenach. Podczas wakacji na Sycylii wizyta w Agrygencie to niemal konieczny punkt programu! Czeka nas tam fascynująca podróż w czasie i szansa na poznanie greckiego dziedzictwa Sycylii.

Sycylia to wyspa pełna niesamowitych widoków – od tajemniczej Etny aż po zachwycające wybrzeża i urocze miejscowości, łączące wpływy różnych kultur i epok. Ta niesamowita śródziemnomorska kraina kryje w sobie także niezwykłe historyczne bogactwo, przepiękną naturę i unikalne tradycje, które z pewnością warto odkryć.

Podsumowanie:

• Festiwal filmowy w Taorminie: odbywa się na Sycylii od ponad 70 lat i jest nazywany jest „włoskim Cannes”, goszczą na min największe gwiazdy światowego kina.
• Słynni Sycylijczycy: wyspa jest ojczyzną wielu znanych postaci, takich jak pisarz Luigi Pirandello, sędzia Giovanni Falcone, kompozytor Vincenzo Bellini i artysta Frank Sinatra.
• Il Moro – symbol zawiedzionej miłości: sycylijskie ceramiczne głowy „Il Moro” wiążą się z historią nieszczęśliwej miłości i zdrady, będąc jednocześnie popularną pamiątką z wyspy.
• Sycylijskie przysmaki: arancini, cannoli oraz granita to kulinarne symbole Sycylii, które odzwierciedlają fuzję śródziemnomorskich, arabskich i hiszpańskich wpływów.
• Etna – najbardziej niespokojny wulkan na świecie: liczący ok. 3 357 metrów wulkan jest stałym elementem krajobrazu i popularnym miejscem wycieczek, a zimą także ośrodkiem narciarskim.
• Patronka wyspy – Święta Agata: Festa di Sant’Agata w Katanii to wielkie święto z procesjami i ulicznymi obchodami, dedykowane patronce Sycylii.
• Sycylijskie marionetki – Opera dei Pupi: ręcznie rzeźbione marionetki to część tradycji wpisanej na listę UNESCO, spektakle marionetkowe można oglądać w Palermo i Katanii.
• Średniowieczny festiwal Palio dei Normanni: podczas festiwalu odbywają się inscenizacje walk i zdobycia Sycylii przez Normanów, a uczestnicy występują w strojach z epoki.
• Ceramika z Caltagirone: miejscowość znana z ceramiki i słynnych ceramicznych schodów Santa Maria del Monte, stanowiących przykład sycylijskiej architektury.
• Świątynie i ruiny Agrygentu: słynna Dolina Świątyń w Agrygencie to jedno z najlepiej zachowanych miejsc, gdzie można podziwiać ślady antycznej Grecji.