Elche: procesja białych palm i misterium ze znakiem UNESCO

W niedzielę poprzedzającą Wielki Tydzień odbywa się procesja z okazji Niedzieli Palmowej. W Elche, opodal Alicante, święto to nabiera specjalnej wagi. Wywodzi się z końca XIV wieku i gromadzi setki osób, które niosą ręcznie wykonane w mieście palmy, zapisując w pamięci piękny obraz.

Elche jest jedynym miejscem na świecie, gdzie przetrwała tradycja rękodzielniczego wyrobu białych palm. Od wieków miejscowość ta eksportuje palmy do innych krajów. Do ich produkcji używa się gałęzi palm, które po obróbce wyplata się, uzyskując przepiękne kształty i pełne kreatywności formy. Jednym z obowiązkowych wydarzeń podczas tego święta jest konkurs palm, organizowany przez Zarząd Bractw i Stowarzyszeń Wielkiego Tygodnia. Prace zgłoszone do rywalizacji są prezentowane w weekend w sali obrad Urzędu Miasta. Tam, bezpłatnie, można podziwiać wszystkie szczegóły tych pięknych i skomplikowanych, wykonanych ręcznie obrazów.

Misterium ze znakiem UNESCO

W połowie sierpnia w miasteczku wystawiany jest natomiast dramat muzyczny wywodzący się ze średniowiecza, pokazywany od XIII wieku, wpisując się w tradycję przedstawień z okazji Wniebowzięcia. Spektakl opiera się na różnych tekstach z ewangelii apokryficznych, cieszących się dużą popularnością w epoce średniowiecza. Tekst, z wyjątkiem psalmu i kilku łacińskich wersetów, jest zredagowany w języku walenckim i liczy łącznie 259 wersetów. Jednak to część muzyczna zasługuje na szczególną uwagę. Poszczególne melodie pochodzą z odmiennych epok, gdyż były dodawane stopniowo przez różnych kompozytorów.

To zadziwiające misterium, unikatowy żywy przykład pierwotnego teatru lirycznego, jest także jedynym na świecie, które, dzięki specjalnemu przywilejowi udzielonemu przez Papieża Urbana VIII, jest prezentowane w kościele, w bazylice Najświętszej Maryi Panny.

Dzieło składa się z dwóch aktów: pierwszy przedstawia zaśnięcie Bogurodzicy w obecności apostołów i aniołów, drugi – wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Misterium w Elche to przepiękny spektakl, któremu towarzyszy wyborna muzyka średniowieczna. Inscenizacja przedstawia anioła zstępującego w „Mangrama” (urządzeniu latającym) i niosącego w dłoniach pięknie udekorowaną białą palmę, którą wręcza Maryi Dziewicy, a ona przekazuje ją apostołowi Janowi. Maryja przed wręczeniem palmy apostołowi składa na niej pocałunek, co namaszcza ją specjalnym błogosławieństwem. Związane z nim łaski spływają na lud, kiedy po zakończeniu spektaklu rozdawane są liście tejże palmy. Następnie „Misteri” przenosi się na ulice. Tu odbywa się procesja „pochówku” Maryi z udziałem aktorów, której towarzyszą śpiewy typowe dla „Festa”.

Pierwszy i drugi akt są wystawiane każdego roku odpowiednio 14 i 15 sierpnia. Wstęp na przedstawienia jest bezpłatny. Ale 11, 12 i 13 sierpnia odbywają się próby generalne, w których można uczestniczyć, wykupując bilet wstępu.